Değerler okuyucularım, bugün sizlere kadınların değişmez aksesuarlarından olan küpeden bahsatmak istiyorum. Hoş kadınların dedim ama, şimdilerde erkeklerin de aksesuarlarında bir hayli yer tutuyor.
Bildiğimiz gibi gibi kadınların kulak memelerine taktıkları, türlü biçimlerde olan süs takısına küpe denir. Kulağa takılan küpeler; değerli madenler, değerli taşlar veya sıradan malzemelerden yapılır. Küpe; ya önceden delinen kulak memesinden geçirilir, ya da "klips" denen yaylı bir mekanizmayla tutturulur.
Küpenin çok eski bir tarihi vardır. Tunç Çağı''ndan kalma kabartmalarda çok iri küpeler takmış kadın şekillerine rastlanmıştır. Eski Mısırlılar, Etrüskler, Yunanlılar küpe takarlardı.
Eski Romalılar da Yunanlılar''dan görüp küpe takmaya başladılar. Yalnız, Romalılar''ın küpesi daha büyük, daha ağırdı. Zamanla erkekler de küpe takmaya başladı.
***
Şimdilerde bir de piercing modası çıktı. Piercing kelimesi Türkçe''de "vücudun çeşitli yerlerini delerek takı takma işlemi" anlamına gelir. İngilizce body piercing "vücudun çeşitli yerlerini delerek takı takma işlemi" deyiminden alıntıdır. Son zamanlarda özellikle gençlerde kulağın dışında vücudun çeşitli yerlerine bu şekilde yani piercing denilen bir çeşit küpe takılması moda haline geldi.
Değerli malzemelerden yapılan küpeler mücevher kategorisine girer. Kulak kepçesi, kulak memesi, kulak tragusu (Latince bir kelime olan tragusun asıl anlamı bir hayvan ismi olan keçi demektir. Ancak tıp alanında bu kelime, işitme organımız olan kulağın bir bölümüne verilen isimdir.) ve dış kulak kanalına takılır. İster kulağa, isterse de vücudun çeşitli yerlerine takılan küpeler; törensel, sembolik, dinî anlamları nedeniyle ya da sadece şıklık için kullanılır. Halka, kulaktan sallanan şekilde de olabilir. Küpeler; metal, plastik, cam, değerli taş, boncuk, ahşap, kemik ve diğer malzemeler dahil olmak üzere herhangi bir malzemeden yapılabilir.
Çoğu küpenin takılabilmesi için kulağın deldirilmesi gerekir. Türkiye başta olmak üzere birçok ülkelerde kız çocuklarının kulak deldirme işlemi yapılır. Bu kulak deldirme işleminin de ehil kimselere yaptırılması gerekir. Zira delinen yerde bir iltihap oluşması veya mikrop kapması, yaşamsal sorunlar meydana getirebilir.
Küpe türlerini şu şekilde sıralayabiliriz:
*Boncuk halkası,
*Barbell (pirsing),
*Klipsli küpeler,
*Manyetik küpeler,
*Yapışkan küpeler,
*Yaylı halka küpeler,
*Kulak kancası küpe,
*Kulak vidaları,
*Kulak manşetleri...
***
Küpe her ne kadar kızlara mahsus ise de, erkeklerin de küpe taktıkları görülmekte.
Son zamanlarda hanımların yanı sıra genç erkeklerin de küpe taktıkları görülüyor. Aslında erkeklerin küpe takması, eski çağlardaki Türk töresinde de yer bulmuş. Gelin bunu da bir inceleyelim:
Herhangi bir sebeple ailenin tek oğlu varsa delikanlının kulağına bir küpe takılırdı. Böylece askerde komutan, küpeli bir askeri görünce, onun tek evlat olduğunu anlar, tehlikeli görevlere vermezdi. Çünkü Türk töresine göre nesebin devam etmesi için tek evladın yaşaması gerekirdi.
Soyu içerisinde sonuncu erkek olan kişi ise kulağında iki küpe taşırdı. Türk töresi, soyunu sürdürebilmesi için onu da bilhassa ölüm tehlikesine karşı korurdu...
Yani bundan da anlaşılacağı gibi o devirlerde erkekler laf olsun, gösteriş olsun, kızlara hava atayım diye küpe takmazlardı.
Orduda herkesin hizmet etmesini zorunlu kılan zamanlarda erkekler için askerlik mecburi ve şerefli bir hizmetti ve askerliğini yapmamış erkeğe kız bile verilmezdi.
Kız vermeyi bıraktım bir kenera, kızlar askerlik yapmamış erkeği adamdan bile saymazlardı.
Küpe, böylesine sert ve kesin törenin hüküm sürdüğü Türk topraklarında, bir ailenin neslini sürdürebilme imkânını koruması açısından, cengaverler için toplumsal bir nişan görevi görmüştü...
