Türgişler (Türgeşler), On Okların beş Tou-lou gurubunun dördüncü kabilesidir. Baga Kağan öncülüğünde bölgedeki Türk boylarını birleştirerek 690 yılında Sarı Türgiş devletini kurarlar. Bağa Kağan, devleti kısa zamanda güçlendirir ve ülkede adalet ve huzuru hakim kılar. Kendi adına para bastırır. Çin'e birçok sefer düzenler. Baga Kağan, 706'da ölünce yerine oğlu Sou-ko geçer. Ancak kardeşi isyan eder. Sou-ko, bu gelişme üzerine Çin'den yardım isterken, kardeşi ise Göktürk hükümdarı Kapgan (Kapagan) Kağan'a sığınır. Kapgan Kağan da, Çin'in desteklediği Sou-ko Kağan'ı Bolçu da yener ve esir alır. Kapgan
Kağan, savaş sonrası iki kardeşi huzuruna çağırır ve "Birbirlerine hayrı olmayan kardeşlerin bana da hayrı olmaz" der ve ikisini de öldürtür. Böylece Türgişler, Göktürk Devleti yönetimine geçer.
*
Kapgan Kağan'ın 716 yılında ölümünden sonra Türgişler bağımsızlık için adım atar. Türk boylarından bazıları Türgişlere katılır. Kara Türgişlerin kağanı Tou-lou, akıllı hareket eder ve tüm Türk boylarıyla dostane ilişkiler kurup kendisine hedef olarak Çin'i seçer. Çin'de, bu tehlike üzerine Türk akınlarını önlemek için dört garnizon kurar.
Tou-lou, 719'da dört garnizondan birinin olduğu Tokmak'ı zapt eder. Bu arada Emevi Devleti orduları, İslamiyet'i yaymak ve Türk illerinden geçen İpek Yolu'nu ele geçirmek için bölgeye saldırılar gerçekleştirir. Emeviler, Türgiş engeline takılır ve çıkan savaşta büyük kayıplar vererek Semerkant'a çekilir. Kara Türgişler ve Emeviler arasındaki mücadele 738'e kadar sürer. Öte yandan Külçür, kağan olmak için isyan eder ve Tou-lou öldürülür. Ancak Tou-lou'yu seven askerler, Külçür'e tahta oturma fırsatı vermez. Sonra kağan olanlar ise Tou-lou kadar devlet yönetiminde başarılı olamazlar. Kara Türgişler iyice zayıflar ve devlet 739 yılında yıkılır.
*
Türgişler'den bir gurup Peçeneklerle birlikte başka yerlere göç ederken, bazıları yerinde kalır. 759 yılına kadar Altay Dağlarının
batısından Seyhun Irmağı'na kadar uzanan geniş düzlüklerde yaşamışlardır. Kaynaklarda, "İli Irmağı boyları, Issık Göl ve çevresi, Çu Nehri vadisi ve Talas Irmağı kıyıları nüfus yoğunluğuna sahip oldukları bölgeler" olarak gösterilir.
*
On Oklar ise zamanla nüfus bakımından çoğalarak 24 Oğuz boyuna ulaşırlar. Yukarıda belirtildiği gibi Türgişler, On Oklar'ın dördüncü kabilesidir.
