Hukukçu, siyasetçi Kamran İnan, diplomat olarak görev yaparken edindiği tecrübeleri "Devlet İdaresi" adlı yapıtında anlatmaktadır. İnan, yapıtının önsözünde bu konuda şöyle diyor: "Bu çalışma bazı tespit ve olaylara yer vermekle beraber 'hatıra' olarak görülmemelidir. Onu da yazmanın zamanı gelecek. Devlet idaremizin müesseselerinin işleyişlerini, incelemeye, bazı demokratik memleketlerle mukayese etmeye çalıştım."

Kamran İnan (1929-2015), gençliğinde dünyayı değiştirmek ideali ile yola çıktığını belirtirken, şu gerçeğe dikkat çekiyor: "Bir gün bunun beni aştığını, zor olduğunu anladım. Türkiye'yi değiştirmeyi düşündüm, olmadı. Şimdi kendim değişmemeye çalışıyorum."

Devlet idaresinde idare edenlerle edilenler arasındaki ilişki dengesinin en hassas sahayı oluşturduğunu belirten İnan, "İki grup arasındaki ilişki sınırını tespit, otorite-menfaat dengesini sağlamak, idare sanatının en zor yönüdür. Bu konuda mükemmeli bulmak mümkün değildir. Hedef makulü bulmak olmalıdır." ifadesini kullanıyor.

Kamran İnan'a göre, devlet idaresinde en önemli husus güvendir, vatandaşın idareye güvenmesi, kendi statü ve geleceğinden emin olması her şeyin başında gelir. İdaresine ve yarınına güvenemeyen toplum ve fertlerde huzur olmaz, istikrar olmaz. Dünya'da bu güven duygusunu veren, toplumda yerleştiren memleketlerin sayısı maalesef azdır. Bu az sayıdaki memleket insanları, genellikle mutlu ve rahattır. Kendi aralarında ve idare ile sürtüşme asgari seviyededir. Sistem sağlıklı bir şekilde işler.

Kamran İnan yapıtında, Türkiye'de devlet idaresini üç ayrı safhada işler. Bunlar:

1- Osmanlı İmparatorluğu devlet idaresi,

2- Cumhuriyet dönemi tek partili devlet idaresi,

3- 1950'den sonra girilen çok partili demokratik dönem idaresi.

İnan, bu konudaki görüşlerini bu başlıklar altında anlatmaktadır. 

Devlet kadrolarında görev yaparken birçok olumsuzlukla da karşılaştığını belirten İnan, sözlerini şöyle tamamlıyor: "Türkiye'de en zor ve riskli iş yolsuzlukla mücadele etmektir. Bunu acı tecrübelerle yaşamış, görmüşümdür. Zira yolsuzluk yapanın hamisi, ortağı vardır. Dürüstün yoktur. Dürüst daima yalnız adamdır. Etibank'ın bana bağlı olduğu kısa süre içinde devlet servetine uzanmış parmakları, elleri gördüm. Bunu Enerji Bakanlığı'mda da gördüm, bu defa da yaşadım..." 

Kamran İnan'ın kaleme aldığı "Devlet İdaresi" adlı yapıt, Ötüken Yayınevi tarafından İstanbul'da 1993 yılında yayınlandı. İnan'ın "Dış Politika" adlı bir kitabı daha vardır. Onu da nasip olursa bir başka yazımızda tanıtacağız.

Esen kalın.