Eşrefoğulları
Anadolu Selçuklu beylerinden Seyfeddin Süleyman Bey tarafından kurulan bir Türk beyliğidir. Eşref Bey ve oğlu Süleyman Bey, Selçuklu Devletinin uç beyleridir. Eşref Beyin adı beyliğe verilmiştir.
Selçuklu-Moğol kuvvetleri, 1288 yılı başlarında Tarsus''u işgal eden Karamanlılar üzerine yürüyünce Karamanlılar''ın müttefiki olan Süleyman Bey de Ilgın''a saldırıp öldürttüğü muhafızların başını Konya''ya gönderir. Ancak bir süre sonra Selçuklu Sultanı II. Mesud''a itaatini bildirmek üzere Konya''ya gider ve sultan tarafından affedilir. Bu görüşmenin ardından Süleyman Bey merkezini Gorgorum''dan Beyşehir''e taşır. Süleyman Bey 1299/1300''de istiklâlini ilân eder. 1302''de hayata veda edince Beyşehir''de yaptırdığı Eşrefoğlu Camisinin yanındaki türbesine defnedilir.
Yerine geçen büyük oğlu Mübârizüddin Mehmed Bey, Gelendost ve Yalvaç''ı alarak beyliğin topraklarını büyütür. Akşehir ve Bolvadin taraflarına hâkim olur. Anadolu''ya gelen İlhanlı Beylerbeyi Emir Çoban''a itaat eder. Mehmed Bey ölünce oğlu Süleyman geçer.
II. Süleyman zamanında Anadolu''da İlhanlı Valisi Timurtaş bulunmaktadır. Timurtaş Bey Beyşehir''e yürür ve Süleyman Beyi işkenceyle öldürtür. Eşrefoğullarının kısa süren beyliği böylece sona erer.
Moğol Valisi Timurtaş Anadolu''dan ayrılınca Eşrefoğullarına ait topraklar Hamidoğullarının eline geçer. Sonra Hamidoğullarından Hüseyin Bey Eşrefoğullarına ait toprakları 80 bin altına Osmanlı Devletine satar.
*
Tarih kitaplarında Eşref Oğulları Beyliğinin 65 şehir ve 155 köye sahip olduğu bilgisi yer alır. Seyfeddin Süleyman''ın yaptırdığı Eşrefoğlu Camisi Anadolu Selçukluları Türk sanatının benzeridir. Süleyman Bey caminin yanında bir çifte hamamla otuz bir dükkândan oluşan bir bedesten ve kendisi için bir türbe daha yaptırmıştır. Mübârizüddin Mehmed Bey ise Bolvadin''de 1320''de yaptırdığı Çarşı Camisinden başka Akşehir''de de bir cami inşa ettirir. Bilginleri ve şairleri himaye eden Mehmed Bey adına Şemseddin Muhammed Tüsterî 1310 yılında ''el-Fuşûlü''l-Eşrefiyye'' adlı felsefi bir eser kaleme alır.