Değerli okuyucularım Orta Doğu Teknik Üniversitesi''nin efsane hocalarından Prof. Dr. Muhan Soysal''ın verdiği önemli bir dersi sizlerle paylaşmak istiyorum..
31 Temmuz 1935 günü doğan Muhan Soysal, Orta Doğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ) İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi''nde görev yapan efsane hocalardan biridir. 2 Ağustos 2006 tarihinde 71 yaşında hayata gözlerini yuman Muhan Soysal''ın bilinen en önemli çalışmaları arasında, taksilerdeki taksimetreler, enflasyona oranlı kira sözleşmeleri bulunmakta. İşletme Bölümü''nde kendi adını taşıyan bir kütüphane kurdurdu. Bir de adına Prof. Dr. Muhan Soysal İşletme Eğitiminde Yenilikçilik Ödülü verildi. Her sene Ulusal Yönetim Kongresi''nde "Muhan Soysal En İyi Bildiri Ödülü" veriliyor.
***
Muhan Hoca''nın sağlığında hizmete açılan "Prof. Dr. Muhan Soysal Kütüphanesi", İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi B binasında Muhan Hocanın bağışladığı kitapları ve diğer kaynakları kullanıcılara sunmaya devam ediyor. ODTÜ İşletme Bölümü bünyesinde başlatılan "İşletmecilik Eğitiminde Yenilikçilik Ödülü" programı uzun yıllardır devam ediyor. Muhan Soysal''ın meslektaşları, öğrencileri, dostları Muhan Hocanın anısını sürdürmek için bir dizi proje üzerinde çalışıyor.
Muhan Soysal, ODTÜ İşletme Bölümü''nün ilk öğrencilerindendi. Mezun olduktan sonra bu bölümde asistan oldu. MBA ve PhD eğitimi almak üzere Amerika''ya gitti. Cornell University''den Yüksek Lisans ve Doktorasını alıp, askerlik görevini yerine getirdikten sonra tekrar İşletme Bölümü''ne döndü. Kısa bazı dönemler dışında hep İşletme Bölümü''nde bulundu. ODTÜ mezunu olup yaş haddinden emekli olan ilk ODTÜ öğretim üyesidir. Emekli olmadan önce sağlık sorunları yaşadığı zamanlarda bile bölümünü yalnız bırakmadı. Hatta emekli olmak bile onu bölümden koparamamış, ama bir araya gelme sıklığını kısmen azaltmıştı.
Muhan Hoca öğrencileri, iş arkadaşları, hatta çevresinde bulunan herkes için bir hazineydi. Onunla karşılaşma şansına erişememiş kişilerin de faydalanabilmesi için Muhan Hoca''nın "öğretim tarzını" anlamaya, anlatmaya çalışalım. Bu sayede bazıları dersler çıkarabilir, bazıları ise kendi tarzlarına uyarlamalar yapabilir.
Muhan Hoca çoğu öğrencisi için en çok şey öğrendikleri hocaydı. Öğrenilenler o anda işlenmekte olan konuyla sınırlı kalmazdı, her an her konuda bir şeyler öğrenilebilirdi. Bir örgüt veya strateji dersinde bir bakmışsınız, finans konularından bahsediliyor, hemen ardından son teknolojik gelişmelerin şirketler üzerindeki etkilerine geçilmiş ve son olarak iyi yemek seçmenin inceliklerini öğrenirsiniz.
***
Muhan Hoca korkunun ve katılığın, zaman zaman sahip olduğu gücünün farkındaydı. Bunu uygun zamanlarda kullanmaktan çekinmezdi, özellikle iş yaptırmada, pazarlıkta, ders vermede... Onun derslerinde kesinlikle dalga geçilemezdi hatta uslu uslu ders dinlemek de çözüm olmayabiliyordu. Muhan Hoca ileride işletmeci için çok önemli olacak "yüksek stres altında düşünebilme" becerilerini geliştirmeleri için öğrencilerine imkan yaratmayı ihmal etmezdi. "Bırakınız benden nefret etsinler, yeter ki benden korksunlar" sözü Muhan Hocaya çok uyardı ama 4 senenin sonunda çoğu öğrenci için en sevilen hocaların arasında yer alırdı. Hem de sevilmek için bol not dağıtmak, kolay sınavlar vermek gibi yollara başvurmazdı. Buna onun derslerinden kalmış veya mezun olabilmek için diploma töreni öncesinde bütünleme almak zorunda kalmış birçok mezun şahitlik yapabilir.
Derslerinden birinden bir anekdot:
Dört üniversite öğrencisi sabah uyanamadıkları için matematik finaline geç kalırlar. Okula gidince Muhan Soysal Hoca''ya arabalarının lastiğinin patladığını söylerler. Hoca ilk başta inanmaz, ama öğrencilerin yalvarmalarına dayanamayarak, onlara üç gün sonra yeni bir sınav yapacağını söyler.
Sınav günü Muhan Hoca dört öğrenciyi de boş bir salonun ayrı köşelerine oturtur. Sınav geçme sistemi şöyledir: 100 üzerinden 51 puan alan herkes sınavı geçebilir. Hocanın hazırladığı sınavda ön sayfada 10''ar puanlık 4 tane basit matematik sorusu vardır. Bunları kolayca çözerler. Arka sayfada ise 60 puanlık tek bir soru vardır: "Hangi lastik patladı?" Öğrenciler bu soru karşılığında donup kalırlar.
Karşılarında ODTÜ''nün efsane hocası Muhan Soysal vardır... Ona kolay kolay kül yutturmak mümkün değildir.
