Pandemi ve ardından yaşanan deprem felaketleri, tüketicilerin taleplerinde önemli değişimlere yol açtı. İnsanlar müstakil bir yaşam arayışına girerken, arsa satışları son iki yılda büyük bir artış gösterdi ve bazı dönemlerde konut satışlarını dahi geride bıraktı.
Bütçesi yeterli olanlar arsa alarak kendi konutlarını inşa etmeyi tercih ederken, daha sınırlı bütçelere sahip olanlar prefabrik yapılar ve tiny house'lara yöneldi. Bu yoğun talep, gayrimenkul piyasasını da etkiledi.
Artık arsa satışları sadece emlakçılar aracılığıyla yapılmıyor; projeli arsa satan firmaların sayısı her geçen gün artıyor. Hızla büyüyen bu pazarda, tüketicilerin dikkatli olması ve aldıkları yerin tüm detaylarını incelemesi gerekiyor.
"İMAR GELECEK VAADİYLE SATIN ALIM YAPMAYIN"
Mastertürk Grubu’nun Başkanı Gökhan Taş, bazı firmaların sermayesinin yetersiz olmasına rağmen büyük projelere girdiğine dikkat çekti ve alıcıların bu noktada çok dikkatli olmaları gerektiğini vurguladı: "İmar gelecek diye satılan yerlere güvenilmemeli. Mevcutta ne olduğuna bakmak önemli. İmarsız yerleri imarlı gibi gösteriyorlar, cazip lokasyon iddiasında bulunuyorlar, fakat yerinde incelendiğinde durumun farklı olduğu ortaya çıkıyor.
150 bin liraya arsa satıyorlar, ancak altyapı masrafları 200 bin lirayı aşıyor. Bu gibi birçok örnek mevcut. Bu nedenle hem firma iyi araştırılmalı hem de alınan arsanın imar koşulları mutlaka kontrol edilmeli. Ben, sadece söylenenlerle yetinilmemesini ve ayak basılmamış yerin alınmamasını öneriyorum" diye konuştu.
Maya şu önerilerde bulundu:
NE ALDIĞINIZI ARAŞTIRIN
"Öncelikle arsa ile arazi/tarla arasındaki farkları iyi anlamalısınız. Kadastro çalışmaları yapılmış ve belediyeler tarafından parsellenerek yapılaşmaya açık hale getirilmiş toprak parçası arsa olarak tanımlanır. Araziler ise henüz imar planı ve uygulaması yapılmamış, yapı izni belli şartlarla sınırlı olan toprak parçalarıdır.
Kentin gelişimine bağlı olarak, tarla/arazi statüsündeki yerler gelecekte imar izni alabilir. Ayrıca, imar koşullarına uygun hale getirilmiş tarla tapulu parseller de mevcuttur. Bu tür parsellerde gerekli yükümlülükler yerine getirildikten sonra yapı inşa edebilirsiniz. Bu nedenle, satın aldığınız yerin niteliğini iyi bilmelisiniz.
HİSSELİ TAPUYA DİKKAT
Tapuda herhangi bir kısıtlayıcı şerh veya beyan olup olmadığını kontrol etmelisiniz. Örneğin, tarla tapusunda yer alan bir beyan, oranın her zaman tarım arazisi olarak kullanılmasını gerektirebilir. Gayrimenkulün tamamını mı yoksa sadece bir hissesini mi aldığınızı mutlaka netleştirin.
Hisseli tapu durumunda, her hissedar yasal olarak parselin tamamında hisse oranında söz sahibidir. Tam mülkiyet şeklinde bir satın alma yapmak en doğru yoldur.
FİYATI UCUZSA ŞÜPHELENİN
Elektrik, su ve yol bağlantılarını sorgulayın. Bu bağlantılar yoksa tiny house gibi bir yapı kurmanız oldukça zorlaşır. Son dönemde, kurumsal arsa ve arazi satışlarında yol, su, elektrik bağlantıları ve ortak sosyal donatı alanlarının sağlanacağı belirtiliyor. Bu tür hususları netleştirdikten sonra alım yapmalısınız.
Fiyat piyasa değerinin çok altında ise dikkatli olun. Gayrimenkul satın alırken yakın çevredeki alım satım fiyatlarını araştırın ve genel piyasa değerleri hakkında fikir sahibi olun. Uzmanlık alanınız olmayan bir konuda önemli bir yatırım yapacaksanız, mutlaka ekspertiz raporu almanızı tavsiye ederim.
TAPULAR GEÇERSİZ SAYILACAK
Parasını ödediğiniz bir arsa veya araziyi, hatalı alım işlemi nedeniyle kaybedebilirsiniz. Avukat Kiraz, alım şekli konusunda şu uyarılarda bulundu: "Tarım arazilerinde hisseli satış mümkün değildir. Noterler bu arazilerle ilgili satış vaadi sözleşmesi düzenlememelidir.
Eğer düzenlenmişse geçerli değildir ve mahkemeye başvurulduğunda tapu hakkı doğmaz. Miras kalan tarım arazilerinde tüm hissedarlar yalnızca tek bir kişiye satış yapabilirler. İmarlı arsada ise satış vaadi sözleşmesi noter aracılığıyla yapılmalıdır. Satış ofisinde hazırlanan adi yazılı sözleşmeler geçersizdir."
