Mart ayı, kira geliri elde edenler için kritik bir ay. Maliye Bakanlığı, bu ay yoğunlaşarak kira gelirlerini çok yönlü incelemeye başlayacak. Nüfus kayıt sistemi, tapu kayıtları ve özellikle banka hesapları karşılaştırılarak, "diğer" tanımlamayla yapılan düzenli ödemelerin tümü kira ödemesi olarak değerlendirilecek.
Hesap sahiplerine kira geliri olup olmadığı sorulacak ve eksik veya yanlış beyan edenlere misli ile vergi ve ceza kesilecek. Vergi cezası hesabında, evin belediye rayici esas alınacak ve %5'i emsal kira bedeli kabul edilecek.
Bu bedel üzerinden gelir vergisi hesaplanacak ve bir kat vergi ziyanı cezası kesilecek. Kira geliri vergisiyle ilgili en çok merak edilenler;
KİRA BANKADAN ÖDENMEK ZORUNDA MI?
Evet. Kiranın Maliye'nin tanımladığı yöntemlerle, banka hesabı veya posta çeki ile yapılması gerekiyor. İş yeri ve konut kiralama işlemlerine ilişkin yapılacak tahsilat ve ödemelerin banka veya posta idarelerince düzenlenen belgelerle tevsikine yönelik olarak yayımlanan 268 ve 298 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliğine göre;
DÜŞÜK KİRA BEDELİ GÖSTERİLİRSE NE OLUR?
Maliye, denetimi sırasında kira bedelinin düşük gösterilmesini kolaylıkla belirliyor ve geliri kendi yöntemine göre hesaplıyor. Düşük gelir veya hiç gelir gösterilmemesinde vergi cezası uygulanıyor. Düzenlemede istisnalar da var.
Ancak, istisna yoksa, emsal kira bedeli belirleniyor ve bu rakam üzerinden vergi oluşturuluyor. Kira bedelinin hiç olmaması veya düşük olması halinde, “emsal kira bedeli” esas alınır.
EVİMDE ÇOCUĞUM OTURUYOR VERGİ VERECEK MİYİM?
Baba çocuğuna bir evi tahsis etmişse vergi ödemeyecek, ancak iki ev tahsis etmişse ikincisi için ödeyecek. Vergi rehberinde bu sorunun yanıtı şöyle:
Ancak, bu kimselerin her birinin ikametine birden fazla konut tahsis edilmişse bu konutların yalnız birisi için emsal kira bedeli hesaplanmaz.
Örneğin mal sahibi baba, çocuğunun ikametine iki adet gayrimenkul tahsis etmişse sadece bir adet gayrimenkul için emsal kira bedeli hesaplanmayıp diğeri için emsal kira bedeli hesaplanacaktır.
NE KADAR KİRA GELİRİ ELDE ETSEM VERGİ ÖDEMEM?
2023 yılında elde edilen konut kira gelirlerinin 21.000 TL' si vergiden istisna. İşyerlerinde ise istisna yok. 2024 yılında verilecek kira geliri beyannamesinde, 2023 yılında bu gelir elde edildiği için, bu yıla ait istisna uygulanacak. Yani, konutun kiraya verilmesinden elde edilen yıllık gelirin 21.000 TL' si vergi dairesi tarafından düşülecek.
