Türkiye’de emekli olabilmek için belli bir yaş ve prim gününü doldurmak gerekiyor. Ancak hayata geçirilen bazı düzenlemeler sayesinde bu süre daha erkene çekilebiliyor.
EMEKLİLİĞİ ERKENE ÇEKMENİN YOLLARI
Ülkemizde milyonlarca çalışan, emekli olup düzenli bir gelire sahip olmayı hedefliyor. Ne zaman emekli olacağını merak eden vatandaşlar, emekliliği öne çekmenin yollarını arıyor.
Türkiye’deki kanunlara göre emekli olabilmek için belirli bir yaş, prim günü ve çalışma yılı doldurulması gerekiyor.
Emekliliği belirleyen en önemli faktör ise ilk defa sigortalı olarak çalışmaya başladığınız tarih. Hem ödeyeceğiniz prim günü hem de yaş şartı bu tarihe göre belirlenmekte. Ayrıca hangi kurumdan daha fazla prim ödediğiniz de oldukça önemli bir unsur.
Eski adıyla SSK, Bağ-Kur ya da Emekli Sandığı mensubu olmanız emeklilik tarihinizi belirliyor. Bu kurumların birkaçından birden sigortalı olduysanız, hesap farklılaşıyor. Ancak yine de yasalar, emekliliği erkene çekmek için bazı fırsatlar sunuyor.
ÇOCUK AVANTAJI
Kadın çalışanlar, çocukları üzerinden prim kazanma imkanına sahipler. Bu imkan, 3 çocuğa kadar borçlanma ile 2160 gün, yani 6 yıl erken emeklilik hakkına sahip olma imkanı sağlıyor. Böylece yaşı ve yılı dolmuş bir anne, 3 çocuğu varsa 6 yıl erken emekli olabiliyor. Tek şart, çocukların sigorta tarihinden önce doğmuş olmalı.
ASKERLİK
Erkeklerde, askerlik süreleri hem yaşı geri çekme hem de prim kazanma imkanı sağlıyor. Sigortalı olmadan önce yapılan askerlik için borçlanılması, sigorta giriş tarihini borçlanılan gün kadar geriye çekiyor. Böylece en az 1 yaş önce emeklilik imkanı sağlanıyor.
10 YIL PRİM
Kısmi emeklilik olarak da bilinen bu yöntemde, 15 yıl ve 3600 günü dolduran vatandaşlar emekli olabiliyor. Yaş şartı ise kadınlarda 58, erkeklerde 60’tan başlıyor. Bu imkan, 9 Eylül 1999 öncesi sigorta başlangıcı olan vatandaşlar için geçerlidir. Sonrası için, prim 4500’e, yıl şartı ise 25’e çıkıyor.
YÜZDE 60’LIK RAPOR
Çalışırken iş yapabilme gücünü en az yüzde 60 kaybedenler, sağlık raporu alarak malulen emekli olabiliyor. Malulen emekli olabilmek için en az 1800 gün prim ödenmesi gerekmekte.
VERGİ İNDİRİMİ
Engelli çalışanlar, en az yüzde 40 engellilik ile vergi indirimi aldıklarında yaş şartına bakılmadan 15 yıl 3600 günden başlayarak, işe giriş tarihlerine göre 18 yıl 4680 güne kadar süreyle emeklilik hakkına sahip olabiliyorlar.
YIPRANMA PAYI
Ağır işlerde çalışanlar, madenciler, gazeteciler, gemi adamları gibi mesleklerde çalışanlar, sigortalılık sürelerine belli oranda gün eklenerek ve işe giriş tarihi geriye çekilerek emeklilik imkanına kavuşabiliyorlar.
ANNE OLMAK
Başkasının bakımına muhtaç derecede engelli çocuğu bulunan annelerin, 1 Ekim 2008 sonrası primlerinin dörtte biri toplam primlerine ekleniyor. Bu süre, yaş şartından da düşülüyor.
