Kahramanmaraş'ta mutfak eşyası üreten işletmeler, son zamanlarda karşılaştıkları ekonomik zorluklar nedeniyle sıkıntı içinde. Özellikle yılbaşında uygulamaya konulan yüzde 12'lik gümrük vergisi artışının ardından, şimdi de bir firmanın talebi üzerine başlatılan yeni bir soruşturma, sektörü daha da tedirgin ediyor.
Bu soruşturmanın sonucunda yüzde 25 oranında ek vergi getirilmesi gündemde. Eğer bu ek vergi uygulanırsa, mutfak eşyalarının fiyatlarında önemli bir artış yaşanabileceği endişesi hakim.
Konuyla ilgili konuşan üreticiler, “Enflasyonun düşürülmeye çalışıldığı bu ortamda böyle bir zam tek bir firma dışında kimsenin işine yaramayacak. Evlenecek çiftler bile mağdur olacak” ifadelerini kullandı.
Türkiye'deki ev ve mutfak eşyası üreticileri, Posco Assan TST'nin talebi üzerine başlatılan anti-damping soruşturmasını yakından takip ediyor. Sektör, yılbaşında gümrük vergilerinin yüzde 8'den yüzde 12'ye çıkmasıyla zaten zor bir dönemden geçmekteydi. Şimdi ise, soruşturma sonucunda gümrük vergilerinin yüzde 25'e çıkabileceği endişesi, iç piyasada ve ihracatta büyük bir paya sahip olan yaklaşık 1 milyon kişiye istihdam sağlayan binlerce işletmeyi daha da zor bir duruma sokabilir. Bu vergi artışı, ev ve mutfak eşyalarından küçük ev aletlerine, beyaz eşya ve mutfak üreticilerine kadar geniş bir yelpazede negatif etkilere yol açabilir.
Bugüne kadar konunun taraflarından biri olan Posco Assan TST’nin birçok kez açıklamada bulunurken, Ev ve Mutfak Eşyaları Federasyonu (EVFED), Ev ve Mutfak Eşyaları Sanayicileri ve İhracatçıları Derneği (EVSİD), Gelişen Ev ve Yaşam Eşyaları Markaları Derneği (GEEM), Küçük Ev Aletleri Sanayici ve İhracatçıları Derneği (KESİD), Paslanmaz Çelik Derneği (PASDER), Paslanmaz Sanayi ve İş İnsanları Derneği (PASİD), Endüstriyel Mutfak, Çamaşırhane, Servis ve İkram Ekipmanları Sanayicileri ve İşadamları Derneği (TUSİD), Türkiye Beyaz Eşya Sanayicileri Derneği (TÜRKBESD), Züccaciyeciler Derneği (ZÜCDER), Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği Züccaciye Komitesi’nden oluşan 10 kurum ortak bir açıklama gerçekleştirerek vergilerin sıfırlanması ve anti-damping soruşturmasının yapılmaması talebinde bulunmuştu.
BİR FİRMA İSTEDİ DİYE OLMAMALI
Depremden etkilenen Kahramanmaraş'taki mutfak eşyaları üreticileri, zor durumlarını daha da ağırlaştıracak olan anti-damping soruşturmasının sonlandırılması için çağrıda bulundu. Üretim tesisleri depremde hasar gören ve çalışacak işçi bulma konusunda sıkıntı yaşayan bu işletmeler, ihracat pazarlarında rekabet güçlerini kaybettiklerini ve iç piyasada talep daralması nedeniyle satışlarının düştüğünü belirtti.
Anti-damping soruşturması sonucu uygulanabilecek yeni vergilerin, zaten zarar gören üretim hatlarını tamamen durdurabileceği endişesini dile getirdiler.
Pişirme grubu ürünleri üreten Görgel Metal Yönetim Kurulu Başkanı Murat Görgel “Bir firma istedi diye yüzlerce firma batma noktasına gelecek. Sadece Kahramanmaraş’ta bu alanda çalışan 50’den fazla üretici var. 3 binden fazla kişiye istihdam sağlayan bu firmalar depremden, mevcut ekonomik şartlardan zaten etkileniyor. Üstüne de ek gümrük vergileri gündeme geliyor.” dedi.
Görgel’e göre, küresel rekabetin arttığı bu dönemde, Türkiye'deki mutfak eşyaları üreticileri, ihracat yaptıkları pazarlarda, örneğin Mısır gibi ülkelerdeki artan yerel üretim kapasitesiyle karşı karşıya. Mısır'da işçilik maliyetleri 200 dolar iken Türkiye'de bu rakam 1000 dolar. Üreticiler, ana ham madde olan paslanmaz çeliğe olası bir ek verginin rekabet güçlerini daha da zorlaştıracağını belirtiyor. Posco Assan TST, üreticilere Dahilde İşleme Rejimi'ni önerse de bu sürecin kolay olmadığına dikkat çekiliyor. İç piyasaya yönelik endişeler de mevcut; gümrük vergisi yüzde 25’e çıkarsa, ürünlerin perakende fiyatlarında yüzde 25-30 civarında bir artış bekleniyor. Bu durum, hem üretici hem de tüketici için zorlayıcı bir sürecin habercisi.
