Milyonlarca çalışanı yakından ilgilendiren bu konuda, birçok kişinin bilmediği detaylar bulunuyor. EYT yasası ile birlikte 2 milyondan fazla sigortalı, yaş şartı olmaksızın emekli oldu.
Milyonlarca çalışanı yakından ilgilendiren bu konuda, birçok kişinin bilmediği detaylar bulunuyor. EYT yasası ile birlikte 2 milyondan fazla sigortalı, yaş şartı olmaksızın emekli oldu.
Türkiye'de EYT yasasının ardından emekli sayısı 16 milyona ulaştı. Ancak, çalışan sayısı 32 milyon civarında. Bu durumda bir emekliye sadece 1.5 çalışan düşerken, ideal olan 4 çalışana bir emekli oranıdır.
EYT yasası ile 2 milyondan fazla sigortalı, yaş şartı olmadan emekli olma imkanı yakaladı. Önümüzdeki dönemlerde şartları tamamlayan 2 milyon EYT'li daha emekli olacak. Ancak EYT'ye dahil olabilmek için 8 Eylül 1999 öncesi sigortalı olmak gerekiyor. Daha sonra sigortalı olanlar için kadınlarda 58, erkeklerde 60 yaş ve 7 bin gün prim şartı bulunuyor.
Kadın çalışanlar, çocukları üzerinden prim kazanma imkanına sahip. Bu imkanla, 3 çocuğa kadar borçlanma ile 2160 gün, yani 6 yıl kazanılabiliyor. Yaşı ve yılı dolmuş bir anne, 3 çocuğu varsa 6 yıl erken emekli olabiliyor. Tek şart, çocukların sigortadan önce doğmuş olması.
Erkekler için askerlik süreleri hem yaşı geriye çekiyor hem de prim kazanma imkanı veriyor. Sigortalı olmadan önce yapılan askerlik için borçlanılması, sigorta giriş tarihini borçlanılan gün kadar geriye çekiyor. Bu sayede en az 1 yıl önce emeklilik imkanı doğuyor.
Kısmi emeklilik yöntemiyle 15 yıl ve 3600 günü dolduranlar, daha fazla çalışmadan emekli olabiliyor. Burada yaş şartı kadınlarda 58, erkeklerde 60'tan başlıyor. Bu imkan, 9 Eylül 1999 öncesi sigortalı olanlar için geçerli. Sonrası için prim 4500 güne, yıl şartı ise 25'e çıkıyor.
Çalışırken iş gücünü en az yüzde 60 kaybedenler, sağlık raporu alarak malulen emekli olabiliyor. En az 1800 gün prim yeterli oluyor.
Engelli çalışanlar, en az yüzde 40 engellilik ile vergi indirimi aldıklarında, yaş şartına bakılmadan 15 yıl 3600 günden başlayarak işe giriş tarihlerine göre 18 yıl 4680 güne kadar süreyle emekli olabiliyor.
Ağır işlerde çalışanlar, madenciler, gazeteciler, gemi adamları gibi mesleklerde çalışanlar, sigortalılık sürelerine belirli oranda gün ekleyerek ve işe giriş tarihini geriye çekerek emeklilik imkanına kavuşuyor.
Başkasının bakımına muhtaç derecede engelli çocuğu bulunan annelerin 1 Ekim 2008 sonrası primlerinin dörtte biri, toplam primlerine ekleniyor. Bu süre, yaş şartından da düşülüyor.
