EYT yasasının yürürlüğe girmesiyle birlikte 2 milyondan fazla kişi emeklilik hakkı kazandı. Ancak, bu yasadan yararlanamayanlar erken emeklilik yollarını araştırmaya başladı. İşte erken emeklilik için 7 formül...
EYT yasasının yürürlüğe girmesiyle birlikte 2 milyondan fazla kişi emeklilik hakkı kazandı. Ancak, bu yasadan yararlanamayanlar erken emeklilik yollarını araştırmaya başladı. İşte erken emeklilik için 7 formül...
Türkiye'de EYT yasasının ardından emekli sayısı 16 milyona ulaştı. Yaklaşık 32 milyon çalışan bulunuyor ve bu durumda her bir emekliye yalnızca 1.5 çalışan düşüyor.
EYT yasasının yürürlüğe girmesiyle 2 milyondan fazla kişi yaş şartı olmadan emeklilik hakkı elde etti. Gelecek dönemde ise yaklaşık 2 milyon kişinin daha emekli olması bekleniyor. Ancak bu yasadan yararlanabilmek için 8 Eylül 1999 öncesinde sigortalı olmak gerekiyor. Bu tarihten sonra sigortalı olanlar için ise kadınlarda 58, erkeklerde 60 yaş ve 7 bin gün prim ödeme şartı geçerli.
Yasalarımız, emekliliği öne çekmek için bazı imkanlar sunuyor. Şartları sağlayanlar, daha az prim ödeyerek veya daha erken yaşta emekli olabiliyor. Emekliliği belirleyen en önemli etken, ilk defa sigortalı olarak çalışmaya başladığınız tarihtir. Hem ödeyeceğiniz prim günü hem de yaş şartı, bu tarihe göre belirleniyor.
Ayrıca, hangi kurumdan daha fazla prim ödediğiniz de önemlidir. Eski adıyla SSK, Bağ-Kur veya Emekli Sandığı mensubu olmanız, emeklilik tarihinizi etkiler. Bu kurumların birkaçında birden sigortalı olduysanız, hesaplamalar farklılaşır. Ancak yine de yasalarımız, emekliliği öne çekmek için bazı avantajlar sunar.
Kadın çalışanlar, çocukları üzerinden prim kazanma imkanına sahiptir. Bu seçenek, 3 çocuğa kadar borçlanma yoluyla 2160 gün, yani yaklaşık 6 yıl ek prim kazandırır. Bu şekilde, yaş ve prim koşullarını tamamlayan bir anne, 3 çocuğu olduğunda 6 yıl erken emekli olabilir. Tek gereken şart, çocukların sigortalı olarak doğmuş olması gerekiyor.
Erkekler için askerlik süreleri, yaşını geriye çekerken aynı zamanda prim kazanma fırsatı da sunar. Sigortalı olmadan önce yapılan askerlik hizmeti için borçlanma yapılması, sigorta başlangıç tarihini borçlanılan gün kadar geriye çeker. Bu sayede en azından 1 yıl önce emeklilik imkanı ortaya çıkar.
Kısmi emeklilik veya diğer adıyla kısmi yaşlılıkta, 15 yıl ve 3600 gün prim ödemiş olanlar, daha erken emekli olabilir. Ancak kadınlarda bu imkan için yaş sınırı 58, erkeklerde ise 60'tır. Bu fırsat, 9 Eylül 1999 tarihinden önce sigortalı olanlar için geçerli. Bu tarihten sonra sigortalı olanlar için prim şartı 4500'e, yıl şartı ise 25'e yükselir.
İş gücünde en az yüzde 60 kayıp yaşayanlar, sağlık raporu alarak malulen emekli olabilirler. Bu durumda en az 1800 gün prim ödemiş olmaları gerekir.
Engelli çalışanlar, en az yüzde 40 engellilik durumunda vergi indirimi alabilirler ve yaş şartı aranmaksızın, işe giriş tarihlerine göre 15 yıl ve 3600 gün prim ödemiş olmaları durumunda emekli olabilirler. Bu süre, işe giriş tarihlerine göre maksimum 18 yıl ve 4680 güne kadar uzatılabilir.
Ağır işlerde çalışanlar, örneğin madenciler, gazeteciler, gemi adamları gibi meslek grupları, sigortalılık sürelerine belli oranda gün eklenerek ve işe giriş tarihi geriye çekilerek emeklilik imkanı elde edebilirler.
1 Ekim 2008 tarihinden sonra prim ödeme şartlarını yerine getiren ve bakımına muhtaç derecede engelli çocuğu olan anneler, toplam primleri üzerine dörtte bir oranında ek prim alırlar. Ayrıca, bu süreçte yaş şartından da muafiyet sağlanır.
