Milyonlarca vatandaş, "Yeni emeklilik sistemi nasıl olacak? Prim ve gün sayıları geçmiş mi? Emeklilik yaşı ne olacak? 2024 mü yoksa 2025 mi geçerli olacak?" gibi soruların yanıtlarını arıyor. Sosyal Güvenlik Uzmanı Murat Göktaş, sosyal güvenlik sistemindeki bu yazılımın yeni yasama döneminde ele alınacağını belirtti. TBMM AK Parti Grup Başkanı Abdullah Güler'in yaptığı açıklama ise bu konuda hazırlıkların yapıldığını gösteriyor.
Göktaş, mevcut sosyal güvenlik reformu ihtiyaçlarının özellikle intibak taleplerinden kaynaklandığını vurguladı. Aynı prim ve gün içinde olan kişilerin farklı zamanlarda emekli olduklarında farklı maaşlar almalarının, emeklilik abonelikleri arasında şikayetlerin söz konusu olduğunu ifade etti. Ayrıca sigortalıların sistemlerini sürdürmeye devam ettikçe aylıklarının düştüğüne dair eleştirileri de mevcut.
Kök aylıklar konusunda da düzenleme talebi var. Güler, oğluna 6 aylık enflasyon verilerinin baz alınarak yapılan emekli maaş zamlarının, kök aylıklarda ciddi farklar yarattığını belirtti. Bu farkın giderilmesi için yasal düzenlemelerin yapılması ve kök ayların yenilenebilir olması vurgulandı. En düşük emeklilik maaşı ile ilgili geçici çözümler sunulsa da, bu aralıktaki kök ayların düzenlenmesiyle kalıcı olarak çözülebileceği düşünülüyor.
Sosyal Güvenlik Uzmanı Göktaş tv100 ekranlarında ayrıca şunları söyledi;
"Aylık bağlama oranlarının yeniden düzenlenmesi gerekiyor. Sistemde belli bir ücretin altında çalışıyorsan ve sistemde kalmaya devam ediyorsanız emekli aylığınız yükselmiyor. Bazen düşebiliyor."
“ÇALIŞANLARIN SİSTEMDE KALMASI GEREKİYOR”
"Emeklilik yerine kişilerin sistemde kalacakları bir yönteme girmeleri gerekiyor. Örneğin siz bir yerde çalışıyorsunuz. Emekli olmak yerine tekrar prim ödemek için şunun olması gerekiyor, her çalıştığınız yılda emekli aylığınızın biraz daha artması gerekiyor.
Düşmek yerine artması gerekiyor ki sistemde kalacaksınız. Bu şunu da sağlıyor. Aktif pasif dediğimiz çalışanlarla, emekliler arasındaki oranın da düzelmesini sağlayacak. Her günü gelen, bir gün beklemeden emekli olduğu zaman sürekli emekli sayısı azalıyor çalışan sayısına yaklaşıyor. Bu defa 1.7 kişi prim öderken 1 kişi emekli aylığı aldığı için sistem kendini çevirmekte zorlanıyor."
2024 YILINDA MI EMEKLİ OLMAK MI DAHA AVANTAJLI YOKSA 2025’DE Mİ?
İçinde bulunan yıl emekli aylıklarını azda olsa çokta olsa etkiliyor. Enflasyonun çok hızlı yükseldiği ve çok hızlı düştüğü dönemlerde çok daha fazla etkiliyor. Enflasyon hızlı bir yükseliş trendinde ise bir sonra ki yıl emekli olmak daha avantajlı olurken şu an da enflasyon düşüş trendine girdiği için sonra ki yıl yerine şu anda içinde bulunduğumuz yıl emekli olmak daha avantajlı.
YÜZDE 86 ZAM DETAYI
2024 yılında emeklilere Ocak ayında %49 zam yapıldı. Temmuz ayında %24.73 zam yapıldı. Bu yıl emekli olanlar bu zammın tamamını alacaklar. 2024 yılında %86’ya yakın bir zam yapılmış oluyor.
Peki, 2025 yılına sarkarsa ne olacak? OVP ve Merkez Bankası sunumlarında enflasyon beklentisi %38 iken %41,5’a yükseldi. 2025 yılında emekli olan birisi 2024 yılının enflasyonunu ve gelişmenin %30’u civarı bir zam alacak. %42,5 civarında bir zam alacaklar.
Enflasyon düşüş trendinde olduğu için 2024 yılında emekli olmak 2025 yılına göre avantajlı. Ani çıkışların ve inişlerin olduğu dönemde sabit zam veya ertesi yıl emekli olmanın daha avantajlı olması geldiği hatta 2-3 yıl beklemenin daha avantajlı olduğu bir sisteme geçilmeli ki sigortalılar sistemde kalmalı ve denge sağlanmalı.
BU SİSTEM DEVLET MEMURLARINI ETKİLİYORMU?
Devlet memurlarını ilgilendirmiyor. Devlet memurlarında gösterge sistemi üzerinde ve çalışma sistemine bağlı olarak emekli aylığı bağlandığı için bu sistem eski devlet memurlarını çok ilgilendirmiyor.
