Artık, emeklilerin aldıkları maaşlar, prim gün sayısına ve çalışma süresine göre daha adil bir şekilde belirlenecek.
Artık, emeklilerin aldıkları maaşlar, prim gün sayısına ve çalışma süresine göre daha adil bir şekilde belirlenecek.
Önceden 3600 prim günü olan SSK emeklisi ile 9000 prim günü olan Bağ-Kur emeklisi aynı maaşı alabiliyordu. Ancak yeni düzenleme ile bu durum değişecek ve çok çalışan emekliler daha yüksek maaş alacak.
EMEKLİ MAAŞ REFORMUNDA YENİ YAKLAŞIM
Türkiye'de emekli maaşları, karmaşık bir hesaplama sistemine dayanıyor. Emekli maaşı, sigortalının prim gün sayısı, aylık bağlama oranları, önceki yılın enflasyon oranı ve ekonomik büyüme verileri gibi birçok değişkene bağlı olarak hesaplanıyor.
Bu karmaşıklık, emekli maaşlarının dönemler arasında büyük farklılıklar göstermesine neden olabiliyor. Örneğin, 2022 yılında emekli maaşı talep edenler, 2021’de emekli olanlara göre yaklaşık yüzde 17 daha yüksek maaş almıştı.
YENİ MAAŞ SİSTEMİ NASIL İŞLEYECEK?
Yeni düzenlemeyle emekli maaşlarının hesaplama yönteminde sadeleşmeye gidilmesi planlanıyor. Emekli maaşları artık, prim gün sayısına ve çalışma süresine daha doğrudan bağlı olacak. Bu, emeklilere yönelik adaletsizliği azaltmayı ve çok çalışanların daha yüksek maaşlar almasını sağlamayı hedefliyor.
Ayrıca, yıllık enflasyon oranlarına dayalı maaş artışları yerine, her ay önceki ayın enflasyonu dikkate alınarak aylık artış yapılması öneriliyor. Bu uygulama, maaşların enflasyon karşısında erimesini engellemeyi ve daha istikrarlı maaş artışları sağlamayı amaçlıyor.
TABAN MAAŞ VE KAYITDIŞILIK SORUNLARI
Son yıllarda uygulanan taban maaş, düşük maaşlı emeklilere önemli bir destek sağlamıştı. Ancak, bu uygulamanın bazı sorunları da beraberinde getirdi.
Taban maaşın üzerinde kalan emekli maaşları arasında adaletsizlik yaratıldığı ve yüksek prim ödeyenlerle düşük prim ödeyenler arasındaki farkın azaldığı belirtiliyor. Ayrıca, düşük prim ödeyenler için taban maaş uygulaması, yüksek prim ödeyenlerin hak ettiği maaşları almalarını engelleyebiliyor.
1. Karmaşıklığın Azaltılması: Emekli maaşı hesaplama sistemindeki üçlü yapı sadeleştirilerek tek bir oran ve güncelleme katsayısı ile hesaplanabilir.
2. Aylık Artışların Düzenlenmesi: Aylık maaş artışlarının her ayın enflasyon oranına göre yapılması, maaşların enflasyon karşısında erimesini engelleyecek ve refah payı tartışmalarını ortadan kaldıracaktır.
3. Çalışmayı Teşvik Eden Sistem: Daha yüksek prim ödeyen ve daha uzun süre çalışan emeklilerin, hak ettikleri maaşları alabilecekleri bir sistem oluşturulması, kayıt dışılığı azaltacak ve çalışmayı teşvik edecektir.
