Yeni emeklilik sistemiyle ilgili iddialar, kulislerde giderek daha fazla konuşulmaya başlandı. TBMM AK Parti Grup Başkanı Abdullah Güler'in emeklilik sisteminin güncellenmesi yönünde çalışma başlatacaklarını açıklamasının ardından milyonlar, "Yeni emeklilik sistemi nasıl olacak?" sorusuna yanıt aramaya başladı.
Bu düzenleme sinyalleri sonrasında, emekliler arasında beklentiler artarken, Türkiye Emekliler Derneği (TÜED) Başkanı Kazım Ergün'den yeni emeklilik sistemi için bir öneri geldi. Ergün, "Daha fazla prim ödeyen veya daha uzun süre çalışan, daha az çalışandan daha az emekli maaşı almamalı" dedi.
"HAKKINI ALMIŞ BİR EMEKLİ TOPLULUĞU OLUŞTURMALIYIZ"
Türkiye Gazetesi'nde yer alan habere göre, Ergün, Türkiye'deki mevcut sistemde iki çalışana bir emekli bile düşmediğini, bu oranın iki çalışana karşılık yaklaşık 1,7 emekli olduğunu belirtti. Ergün, "Emeklinin yaşamıyla ilgili alınacak her doğru kararı destekleriz, ancak fakir emeklilik getirilirse buna asla katılmayız. Şu anda taban maaşlar 12 bin 500 liranın altında.
Öyle kararlar alınmalı ki, ağlayan değil, 'Bu benim hakkım' diyen bir emekli topluluğu oluşsun. Eskiden 25 yıl çalışana yüzde 70 oranında emekli maaşı bağlanıyordu, şimdi bu oran yüzde 35'e düştü. Yeni sistem hazırlanırken, mutlaka bu konuda bilgi ve deneyim sahibi olan kuruluşlarla birlikte çalışılmalı.
Onlara, neyin faydalı olup neyin sorun yaratabileceğini söyleriz. Yeni sistemde, hak ettiğin kadar hakkını almalısın. Prim miktarı, prim günü ve yaş kriterleri bir sisteme oturtulmalı" şeklinde konuştu.
"ERKEN EMEKLİLİK ZARARLI"
İnsanların en verimli yaşlarının 40 ila 60 arası olduğunu belirten Ergün, "Kadınlar 38 yaşında, erkekler 43 yaşında emekli oluyor; bu doğru bir yaklaşım değil. Erken emekliliğin Türkiye'ye zarar verdiğini yıllardır dile getiriyorum" dedi.
Geçtiğimiz günlerde AK Parti Grup Başkanı Abdullah Güler, "Emeklilik sisteminin güncellenmesi konusunda kapsamlı bir çalışma yapacağız. Bu hâliyle, sürekli olarak bütçeden emeklilik sistemine kaynak aktararak bu durumu sürdürüyoruz, ki bu çok doğru bir yöntem değil.
Emeklilik sistemini daha adil ve sürdürülebilir bir zemine oturtmamız gerekiyor. Gelişmiş ülkelerde, 45-50 yaşında emekli olunmaz, ama bizde bu durum mevcut. Yaş, prim miktarı ve süre gibi kriterleri daha gerçekçi bir zemine taşımamız lazım" ifadelerini kullanmıştı.
%30'A VARAN AYLIK FARKI OLUŞACAK
Türkiye'de sosyal güvenlik sisteminde bir türlü bütünlük sağlanamadığını belirten TÜED Genel Başkanı Kazım Ergün, şu değerlendirmelerde bulundu:
SOSYAL GÜVENLİK SİSTEMİ EŞİTLİKTEN UZAKLAŞIYOR
Sosyal güvenlik mevzuatındaki sık değişiklikler, emekli aylığı hesaplamalarında farklılıklara neden oluyor ve bu durum, sistemin eşitlik ilkesinden giderek uzaklaşmasına yol açıyor. Ergün, bu eşitsizliklerin giderilmesi için yeni bir emeklilik aylığı hesaplama yönteminin belirlenmesi gerektiğini vurgulayarak, mevcut karma hesaplama sisteminin son bulması gerektiğini ifade etti.
Aralık 2024 ile Ocak 2025 arasında emekli olanlar arasında %30'a varan maaş farkları oluşmaması gerektiğini belirten Ergün, Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile getirilen prim güncelleme katsayılarının yıldan yıla büyük değişkenlik gösterdiğini ve bunun da emekli aylığı hesaplamalarında eşitlik ilkesini zedelediğini söyledi.
Özellikle 2008 sonrası emekli olanların kök aylıklarında ciddi kayıplar yaşandığını belirten Ergün, en düşük emekli maaşı uygulamasının, yüksek prim ödeyen emeklileri mağdur eden bir hale geldiğini dile getirdi.
Bu sebeple, yeni bir maaş hesaplama sistemine geçilmesi gerektiğini savunan Ergün, 2000 sonrası emekli olanların hak kayıplarının giderilmesi ve gelecekte yeni eşitsizliklerin önlenmesi için emekli maaşlarının tek bir sistem üzerinden, intibak kurallarına göre yeniden hesaplanması gerektiğini söyledi. Ergün'e göre, intibak bir zam değil, eşitliği sağlayan bir düzenlemedir.
GÖSTERGE SİSTEMİNE DÖNÜLMELİ
Ergün, 2000 yılı öncesinde uygulanan gösterge sisteminin devam ettirilmesi durumunda, bugünkü eşitsizliklerin ve kök aylıklardaki kayıpların yaşanmayacağını belirterek, TÜED olarak gösterge sistemine yeniden dönülmesi gerektiğini savunduklarını ifade etti. Gösterge sistemi uygulandığında, emekli olunan yıllar arasında maaş farkı olmayacağını vurguladı.
