Yangına ilişkin yayınlanan raporda; açık vaziyette bulunan endüstriyel tip bir ızgaradan meydana geldiği bilgisine yer verildi. Bu kapsamda Yangın Güvenlik Uzmanı Levent Yasa benzer meydana gelen yangına doğru müdahaleye ilişkin; ‘’Davlumbaz söndürme sistemi olan bir tesis ise davlumbaz söndürme sistemleri bu yangına otomatik olarak müdahale edebiliyorlar. Eğer davlumbaz söndürme sistemi yoksa bu yangına çevrede bulunan yangın söndürücülerle manuel olarak personelin müdahalede bulunması gerekir. Bir endüstriyel ızgarada başlayan yangın, o kadar hızlı büyümez, normal bir büyüme seyrinde gider. İlk müdahale eğer zamanında ve doğru şekilde yapılsaydı bu yangın bu kadar büyümezdi.’’ ifadelerini kullandı.
SARİYE NUR DÖNMEZ /ÖZEL HABER
KANUN VE YÖNETMELİKLERE GÖRE ZORUNLU
Olası bir yangında facia yaşanmaması adına otellerde alınması gereken tedbirlere de değinen Yasa; ‘’Kanun ve yönetmeliklerimize göre; 100 odalı ve 200 yatak kapasitesinden fazla olan her türlü konaklama tesisinde yağmurlama sistemi yapılması zorunlu. Yağmurlama sistemi, doğru şekilde kurulup işletildiği takdirde yangın başlamış dahii olsa sprinkler yani yağmurlama sistemi otomatik olarak bu yangına müdahale ediyor. Yangını başlangıç noktasından itibaren sürekli baskı altında tutuyor ve yapılan istatistiklerde sprinkler yani yağmurlama sisteminin yüzde 93 oranında başarıyla yangınları söndürdüğü tespit edilmiştir. Doğru işletildiği takdirde çok başarılı bir sistem. Bunun olmaması çok büyük bir eksiklik en başta. Bunun haricinde yine yangın başladığında, yangını erken aşamada algılayıp bina içinde bulunanlara haber vermek için algılama ve alarm sistemleri var. Yangın dedektörleri ve sirenler vasıtası ile insanlar çıkan yangından haberdar olabiliyor. Dedektörler, dumanı veya sıcaklığı algılıyor, sistemi devreye sokuyor. Binada alarmlar çalışıyor. Anons sistemi varsa anons yapılıyor ve tüm binanın tahliyesine başlanıyor.’’ dedi Bu sistemlerin tasarımlarının, projelendirmesinin ve kurulumunun doğru yapılması, ulusal ve uluslararası standartara uygun olması gerektiğine de dikkat çeken Yangın Güvenlik Uzmanı Levent Yasa; ‘’Biz hem yangını erken aşamada algılayabilelim, olabildiğince de hızlı bir şekilde insanlara haber verebilelim. Aynı zamanda da yangına müdahale edecek otomatik sistemlerimizde çalıştığı takdirde hem tahliyeyi gerçekleştirebiliyoruz hem de yangına otomatik olarak müdahale edebiliyoruz. Bunun haricinde insanlar, hızlı ve doğru bir şekilde binayı tahliye edebilsinler diye, yönlendirme sistemleri ve kaçış yoları sistemleri var. Bu yönlendirme sistemleri tavanlarda bulunan, yeşil ışıklı üzerinde koşan adam ibaresi bulunan tabelalardır. Bu işaretler size en yakın çıkış yolunu gösterir, bu çıkış yolları da yine yangın kapılarıdır yangın kapılarından geçtikten sonra yangın merdivenlerine erişebilirsiniz. Yangın merdivenlerinden, acil çıkışlardan olabildiğince hızlı binayı terk etmeniz gerekmektedir. Yangın merdivenlerinin, yangın güvenlik hollerinin de duvarlarının 120 dakika kapılarının ise 90 dakika boyunca yangına dayanıklı olması gerekiyor ki, kaçan insanlar yangının etkilerinden zarar görmesin. Aynı zamanda kapıların sızdırmaz ve otomatik kapanır şekilde olması gerekiyor ki siz geçtikten sonra içeride duman ve sıcaklık girişi oluşmasın.’’
BU HATALAR YANGIN MERDİVENLERİNİ BLOKE EDİYOR
İnsanların kaçamamasının en büyük sebeplerinden biri de kaçış yollarını duman basması, ülkemizde en büyük yapılan hatalardan biri, bu kaçış merdivenlerinin ya günlük merdiven olarak kullanılması, depolama amaçlı olarak kullanılması ya da havalandırma amaçlı kullanılıyor olması. Kapılarını açık tutuyorlar içeriye geçişi engelleyici malzemeler depoluyorlar. Bunların hepsi kaçış yollarının kullanılmasını imkansız hale getirir o yüzden bunların hepsi aslında yönetmeliklerimize göre yasaktır. Fakat yine de insanlarımız özellikle tesislerde bu alanları atıl alan olarak görüp depolama yapıyorlar ya da üst katlara hava sağlayabilmek için tüm kapıları açıyorlar. Bu havalandırma esnasında da eğer bir yangın meydana gelirse yangının oluşturduğu duman ve ısı hava sirkülasyonu ile birlikte merdivenin içine girerek, hızlı bir şekilde o merdivenin bloke olmasına hatta yanmasına bile sebep oluyor. ‘’ ifadelerini kullandı.
‘’DUMANIN İÇİNE ASLA GİRMEMENİZ GEREKİYOR’’
Kartalkaya Grand Kartal Otel Yangını’nda pencerelere astıkları çarşaflarla kaçmaya çalışırken yaşamını yitirenler oldu. Korku ve paniğin hakim olduğu böyle bir ortamda nasıl davranılması gerektiğine ilişkin hayat kurtaran bilgilen paylaşan Yangın Güvenlik Uzmanı Levent Yasa, İlk başta insanlarımızın şunu bilmesi lazım; Yangını haber aldığınız andan itibaren hiçbir şey aramadan, yanınıza hiçbir şey almadan derhal oteli terk etmeniz gerekiyor çünkü yangın çok hızlı yayılıyor. Cüzdanım neredeydi? Telefonum neredeydi? Çantamı da alayım. Üzerime mont alayım gibi şeyler düşündüğünüzde o kaybettiğiniz saniyeler sizin ölümle yaşam arasındaki geçirmiş olduğunuz saniyeler aslında çünkü yangın ve yangının etkileri çok hızlı binayı sarar. İlk başta insanlarımızın bunu bilmesi gerekiyor. Herhangi bir şekilde binayı duman bastıysa yani artık orası bloke olduysa dumanın içine asla girmemeniz gerekiyor çünkü dumanın içinden bir insanın geçmesi mümkün değil. ‘’ dedi. Yasa bununla birlikte ‘’Dumanın içinde bulunan zehirli gazlar özellikle karbonmonoksit 1,5 dakika içinde bir insanı bayıltacak kadar zehirlidir.’’ uyarısında bulunarak ‘’Kesinlikle dumanın içinden geçmemek lazım eğer kaçacağımız alanda tavan bölgesinde duman birikmiş ise eğilerek, emekleyerek hatta sürüklerek kaçmamız lazım dumanın içine girmeden olabildiğince hızlı kaçış yoluna ulaşmamız gerekiyor. Bunun haricinde bütün her yeri duman ve sıcaklık bastı ise ve artık biz dışarı çıkamıyorsak, mümkün ise odanın iç tarafından kapının ıslatılmasını tavsiye ediyoruz ki kapıda bir soğuma meydana gelsin ve yangının etkisi içeri olabildiğince geç girsin. Islak havlular, ıslak bez ya da çarşaf varsa kapıların kenarlarına konularak,üstten duman sızıntısı engellenmelidir. Bu kapatma dumanın içeriye girişini geciktirecektir. Pencereleri açarak, içeriye temiz hava girişi sağlamanız gerekiyor. Mesela en son yaşanılan otel yangında ( Kartalkaya Grand Kartal Otel ) insanlar içerde kaldı ve içerden çıkmaları imkansız hale geldi. Koridorlar bloke oldu dumandan ve ısıdan dolayı. Çarşafları birbirine bağlayarak kaçan birçok insan oldu. Düşüp hayatını kaybedenlerden de oldu, insanların başka bir çaresi kalmadığından dolayı bunu yaptılar. Yöntemlerden biridir. Eğer kaçabiliyorsanız, her türlü yolu kullanarak kaçmanız gerekir.’’ şeklinde konuştu
‘’YILDA 1 KERE STANDART OLARAK BAKIMLARININ YAPILMASI GEREKLİDİR’’
Meydana gelen faciada ısıya duyarlı alarm sistemlerinin, çalışmadığı, otomatik devreye girmediği, duman sensörlerinin de çalışmadığı, bazı katlarda ise devre dışı bırakıldığı belirlendi. Bu kapsamda yangın alarm sisteminin neden devre dışı bırakıldığında yönelik ilişkin öngörüsü de aktaran Türkiye Yangından Korunma ve Eğitim Vakfı (TÜYAK) Yönetim Kurulu Üyesi ve Yangın Güvenlik Uzmanı Levent Yasa, ‘’Alarm sistemleri bakım yapılmadığı takdirde arızaya geçer, arızaya geçtiğinde de sürekli alarm verir. Kısa devreden dolayı da alarm vermiş olabilir. Bunu durdurmak için sistemin arızalanan bölümlerini iptal edebiliyorlar. İptal ettikleri zaman o bölümdeki sistem çalışmadığından orada bir yangın meydana geldiğinde algılamıyor, doğal olarak alarmda veremiyor. Tabii ki olay yerine gidip görmediğimiz için sadece medya üzerinden yorumluyoruz. dedi. Yasa; söz konusu sistemlerin periyodik bakımlarına dikkat çekerek; ’’ Bu sistemlerin hem kullanıcılar hem de yönetmelik tarafından belirlenen periyodik bakımları var. Bu periyodik bakımları tesislerin yaptırması gerekiyor, tesisler bunu kayıp olarak, gereksiz bir şey olarak görüyor maalesef ülkemizde böyle bir algı mevcut. Sistemi yaptırıyorlar fakat sistemin periyodik bakımlarını yaptırmıyorlar. Pahalı geliyor veya ona para harcamak istemiyor.Fakat bütün Türkiye’deki endüstriyel tesisler, oteller hepsi için bu geçerli. Bunlar boşa harcanmış paralar değil olası bir yangın anında, yangının algılanarak insanlara haber verilebilmesi için vazgeçilmez bir önem taşıyor. Diğer yağmurlama ve kaçış sistemleri de insanların doğru şekilde o binadan tahliye edilmesi için gerekli sistemlerdir. Tüm bu sistemlerin doğru kurulması, doğru tasarlanması,kurulduktan sonra periyodik bakımlarının doğru yapılması ve 7/24 esasına göre sürekli çalışır halde bulunması gerekiyor. Yılda 1 kere standart olarak bakımlarının yapılması gereklidir. Arıza meydana geldiğinde ise hiç beklenmeden, ilgili teknik servis aranarak arızanın giderilmesi gerekiyor ki sürekli çalışır durumda olabilsin.’’ şeklinde konuştu
‘’KAÇIŞ KAPILARININ MİNİMUM 90 DAKİKA BOYUNCA YANGINA DAYANIKLI OLMASI GEREKİYOR’’
Yaşanan faciada yangın merdivenleri de alevler içinde kaldı. Dolasıyla otelde bulunan 2 adet yangın merdiveni de tahliye için kullanılamadı. Güvenlik Uzmanı Levent Yasa yangın merdivenlerinin konumu ve yapısına yönelik değerlendirmesinde; Binaların tasarımda, yangın merdivenlerinin olması gereken mesafeler yönetmeliklerinde, bu mesafeleri aşan kısımlar olursa eğer bina ruhsat alamıyor. Bu yüzden kaçış mesafelerine mutlaka dikkat etmek gerekiyor. Bununla birlikte yangın merdivenlerinin duvarlarının 120 dakika yangın merdivenlerine giriş yapılan kaçış kapılarının ise minimum 90 dakika boyunca yangına dayanıklı olması ve bu merdivenlerin kapılarının sürekli olarak kapalı tutulması gerekiyor. Bu olayda ( Grand Otel Kartalkaya yangını) bizim gözlemlediğimiz kapılar tamamen açık,bütün katlardan duman ve ısı giriyor. Bu durum merdivenlerinde yanmasına sebep olmuş ve merdivenler hiçbir şekilde kaçmak amacıyla kullanılamamış. Bu sebeple kesinlikle ülke genelindeki tüm acil kaçış merdivenlerinin kapılarının kapalı olması gerekiyor. Bu alanlar depolandırma alanı değil, havalandırma alanı değil, günlük kullanım alanı değil o yüzden eski eşya, temizlik malzemesi gibi eşyalarda burada bulunmamalıdır. Acil durum aydınlatma sistemleri varsa bunların çalışır olması gerekiyor. Merdivenin kapılarının da kaçış yönüne doğru açılabilir olması gerekiyor.’’ ifadelerini kullandı.
TESİSLERDE ACİL DURUM EKİPLERİNİN KURULMUŞ OLMASI GEREKİYOR
Öte yandan elim olayda itfaiyenin olay yerine ulaşmasının otelin konumu itibariyle 1 saat sürdü. Türkiye Yangından Korunma ve Eğitim Vakfı (TÜYAK) Yönetim Kurulu Üyesi ve Yangın Güvenlik Uzmanı Levent Yasa; Kanun ve yönetmeliklerimize göre; Bütün tesislerde,konaklama yapılan, otel olan içerisinde 50 kişinden fazla kişinin olduğu, 200 kişiden fazla kişinin yaşadığı siteler gibi tüm alan ve tesislerde acil durum ekiplerinin kurulmuş olması gerektiğini belirterek, Acil durum ekiplerine ilişkin detayları şöyle aktardı ;
Acil durum ekipleri, dört ekipten oluşuyor; Söndürme ekibi, kurtarma ekibi, koruma ekibi ve ilk yardım ekibi.
Söndürme ekibi yangın başladığında yangına ilk müdahaleyi yapacak, mümkün ise söndürecek, yangını kontrol altına alacak ekip olarak görev yapıyor. Kurtarma ekibi yangın sırasında insanların tahliyesini gerçekleştiren, yangında herhangi bir şekilde oradan çıkamayan, düşen, yaralanan yada bayılan insanları kurtarmak için faaliyet gösteren ekip, koruma ekibi ise yangın sırasında ya da acil durum sırasında , yağma gibi hırsızlık gibi olayların olmaması için tesisin sınırlarını koruma altına alan bununla birlikte tahliye olmuş olan insanları belli bir alanda toplayarak güvenliğini sağlayan personel olarak görev yapıyor. İlk yardım ekibi de yangından dolayı yaralanan vatandaşlara ilk müdahaleyi yapmakla görevli ekip. İlk yardım ekibinin içinde yer almak içinde Sağlık Bakanlığı’nın yetkilendirmiş olduğu kuruluşlardan ilk yardım serfikası almış olması gerekiyor.
YANGIN GÜVENLİK BELGESİNİ HANGİ KURUM VERİYOR?
Meydana gelen facianın ardından yangın güvenlik belgesinin içeriği de internet aramalarında öne çıktı. Yangın güvenlik belgesinin ne olduğuna ve hangi kurumlardan alınabildiğine de değinen Yasa; ‘’Tesisler itfaiyeye başvuruda bulunuyor. İtfaiye denetlemeyi gerçekleştiriyor ve denetleme sonucunda bir belge veriyor. Bazı maddelere göre değerlendirmesini gerçekleştiriyor. Olanı ve olmayanı değerlendirerek bir rapor çıkarılıyor. Otel yangınında da gördük, sprinkler sisteminin olmadığı, kaçış yollarının uygun olmadığı, havalandırmanın bulunmadığını gibi. Bu rapora istisnaden de siz ruhsata başvuruyorsunuz. Ruhsatı alabilmeniz ya da alamamanız ruhsat kuruluşunun takdirinde fakat böyle bir belgeyi alabilmek için tüm bu gerekliliklerin yerine getirilmesi gerekiyor. Ruhsat konusu Türkiye’de düzenleme gereken bir konu. Bazı bölgelerde belediyeler ruhsat verebilirken, bazı bölgelerde bakanlıklar verirken, bazılarında da il özel idareleri veriyor.’’ ifadelerini kullandı
