Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, Mayıs ayı üretici market fiyatlarını, girdi fiyatlarındaki değişimleri ve 1 Haziran Dünya Süt Günü'nü değerlendirdi. Bayraktar, üretici ve market arasındaki fiyat farkının Mayıs ayında en fazla yüzde 283 ile sivri biberde görüldüğünü açıkladı.
Bayraktar, sivri biberin üreticide 13 lira, markette ise 49 liraya satıldığını; kuru soğanın üreticide 5 lira, markette 19 liraya; kuru fasulyenin üreticide 33 lira, markette 105 liraya; nohutun üreticide 31 lira, markette 99 liraya; kuru incirin üreticide 170 lira, markette 515 liraya ve kabak fiyatlarının üreticide 12 lira, markette ise 35 liraya kadar çıktığını belirtti. Ayrıca, Mayıs ayında hem markette hem üreticide limonun fiyatının en fazla arttığını, sivri biberin fiyatının ise en fazla düştüğünü ifade etti. Market fiyatlarını değerlendiren Bayraktar, 36 üründen 17'sinde fiyat artışı, 19'unda ise fiyat azalışı olduğunu, en fazla artışın yüzde 22 ile limon ve elmada, en fazla düşüşün ise yüzde 49 ile sivri biberde görüldüğünü kaydetti. Üretici fiyatlarında ise 28 üründen 8'inde artış, 13'ünde düşüş yaşandığını, en fazla düşüşün yüzde 72 ile sivri biberde, en fazla artışın ise yüzde 112,5 ile limonda olduğunu söyledi. Bayraktar, fiyat değişimlerinin nedenlerini açıklarken, limonda talebin, havuçta depo maliyetlerinin, marul ve maydanozda arzın azalmasının, kayısıda ise zirai donun etkili olduğunu belirtti. Sivri biber, kabak, patlıcan, domates ve salatalıkta arz artışının, kuru soğanda ise ekim alanlarının artmasının fiyat düşüşüne neden olduğunu ifade etti.
Girdi fiyatlarındaki değişimlere de değinen Bayraktar, Mayıs ayında Nisan ayına göre bazı gübre çeşitlerinde artış, amonyum nitrat gübresinde ise düşüş olduğunu, son bir yılda ise gübre fiyatlarında yüzde 28,6 ile 46,2 arasında artış yaşandığını söyledi. Ayrıca, süt ve besi yemlerinde aylık ve yıllık bazda artışların olduğunu, elektrik fiyatlarının yıllık yüzde 47,08, tarım ilacı fiyatlarının yüzde 14,94, mazot fiyatlarının ise aylık yüzde 1,7, yıllık yüzde 13,9 oranında arttığını belirtti. 1 Haziran Dünya Süt Günü'ne de değinen Bayraktar, Türkiye'nin süt üretiminde dünyada önemli bir yere sahip olduğunu vurguladı. Bayraktar, 2024 yılında çiğ süt üretiminin 22 milyon 487 bin 757 tona çıktığını ancak üreticilerin çiğ süt fiyatlarındaki istikrarsızlıklar nedeniyle zorlandığını ifade etti. Avrupa Birliği ülkeleriyle karşılaştırıldığında Türkiye'nin çiğ süt fiyatlarında son sırada olduğunu belirten Bayraktar, Ulusal Süt Konseyi'nin tavsiye satış fiyatının 17 lira 15 kuruş olmasına rağmen üreticinin eline geçen net fiyatın 16 lira 32 kuruş seviyesinde olduğunu kaydetti. Çiğ süt/yem paritesinin 1,14'e gerilediğini belirten Bayraktar, üretim maliyetlerinin artarken çiğ süt fiyatlarının düşük seyretmesinin sektörün sürdürülebilirliğini tehlikeye attığını vurguladı. Son olarak, Erzincan Tulum Peyniri'nin Avrupa Birliği coğrafi işaret tescili almasından duyduğu gururu dile getirdi.
