(ANKARA) - ABD Başkanı Donald Trump, Malezya ziyareti öncesi Gazze'deki ateşkese ve Orta Doğu barış sürecine dair önemli bilgiler verdi. Uzak Doğu programında, Çin, Japonya, Güney Kore, Tayland ve Kamboçya ile ekonomik işbirliğini artırmayı amaçlayan Trump, stratejik anlaşmalar için kritik mineraller, nadir topraklar ve tarım ürünleri üzerinde adım attı. Önümüzdeki günlerde Çin Devlet Başkanı Xi Jinping ile görüşmek için hazırlık yapıyor.
Beyaz Saray, Trump'ın Uzak Doğu seyahati öncesinde uçakta gazetecilere yaptığı açıklamaların ses kaydını paylaştı. Trump, Gazze'de güvenliği sağlayacak istikrar gücünün devreye girmesi için "Oldukça hızlı" yanıtını verirken, kesin bir tarih vermekten kaçındı.
Trump, Orta Doğu'da daha önce benzeri görülmemiş bir barışın mümkün olduğunu belirterek, bu durumu "3 bin yıldır görülen bir fırsat" olarak tanımladı. Ateşkesi "büyük bir başarı" olarak değerlendiren Trump, sürecin kalıcı olmasını umduğunu söyledi. Hamas'ın esir cenazelerini hızla iade etmesinin, bölgedeki barış sürecini geliştireceğini vurguladı.
Başkan Trump, Hamas'ın tünellerinde bazı esir cenazelerine ulaşmanın zorluğunu kabul etti ve bunun olası silahsızlandırma ile ilgili olduğunu kaydetti. Ateşkes sürecinde adil muamele sağlanacağının altını çizen Trump, bunun yalnızca taraflar yükümlülüklerini yerine getirdiğinde geçerli olacağını ifade etti. Süreci yakından takip ettiğini belirten Trump, "Önümüzdeki 48 saat içinde ne yapacaklarını göreceğiz" dedi.
Trump, Malezya'da kırmızı halı ile karşılandı
Trump, Uzak Doğu turunun ilk durağı olan Malezya'ya ulaştı. Kuala Lumpur'da kırmızı halı ile karşılanarak Malezya Başbakanı Anwar İbrahim ile bir araya geldi.
Donald Trump, Asya'da iki önemli zirveye katılacak ve Çin Devlet Başkanı Xi Jinping de dahil olmak üzere kritik liderlerle görüşmeler gerçekleştirecek. Xi ile yapacağı toplantıda "kapsamlı bir anlaşma" imzalamayı umduğunu belirtti.
ABD medyasında yer alan haberlere göre, bu durum iki büyük ekonomi arasındaki ticaret ilişkilerini, son dönemlerdeki sakin sürecin ardından kırılgan bir noktaya getirebilir.
ABD-Çin temasları
Maliye Bakanı Scott Bessent, Kuala Lumpur'da gazetecilere yaptığı açıklamada, Çinli mevkidaşı Lan Fo'an ile gerçekleştirdiği görüşmenin ardından, Trump ve Xi'nin önümüzdeki günlerde Güney Kore'de yüz yüze geleceğini ve bu görüşme için zemin oluşturduklarını söyledi. Bessent, "Liderlerin Perşembe günü yapacağı görüşme için çok iyi bir çerçeve oluşturduk. Ticaret, nadir topraklar, fentanil, TikTok ve iki ülke arasındaki genel ilişkileri konuştuk. Bu görüşmeden çıkan izlenimim olumlu ama nihayetinde karar Trump'a ait," şeklinde konuştu.
Trump-Xi görüşmesi, ABD ve Çin arasındaki ticaret gerginliklerinin artmasının ardından gerçekleşecek. Trump, Çin'e yönelik yüzde 130'luk tarife ve kritik yazılım ihracat kontrolleri ile tehditte bulunmuştu. Pekin ise buna karşılık verme sinyali vermiş durumda.
Tayland-Kamboçya barış anlaşması
Trump, sonraki durağında Tayland ve Kamboçya arasında imzalanacak barış anlaşmasına katıldı. Bu iki ülke, yılın başında meydana gelen sınır çatışmaları sonrası yaşanan ölümler ve yerinden edilen on binlerce insanın ardından barış sağlamak adına adım atıyor.
Malezya'da düzenlenen törende Trump, anlaşmanın sağlanmasında emeği geçen liderleri övdü ve kendi barış girişimlerini hatırlattı. Törende Kamboçya Başbakanı Hun Manet, Tayland Başbakanı Anutin Charnvirakul ve Malezya Başbakanı Anwar Ibrahim hazır bulundu.
Trump, Kamboçya ve Tayland'ın anlaşmayı imzalamasıyla ABD'nin her iki ülke ile önemli ekonomik anlaşmalar yapacağını duyurdu. Kamboçya ile büyük bir ticaret anlaşması yapılması ve Tayland ile kritik madenler konusunda anlaşma imzalanacağı ifade edildi.
ABD ile Uzak Doğu ülkeleri arasında ticaret ve ekonomik iş birliği
Trump, ABD Ticaret Temsilcisi Jamieson Greer'e teşekkür ederek, bu gezide ticaretin öncelik olacağını vurguladı. Çin lideri Xi Jinping ile görüşeceğini söyleyen Trump, Japonya ve Güney Kore ziyaretlerinde ticaret konularına odaklanacağını belirtti.
Tayland ile yapılan çerçeve anlaşmasına göre, ABD ürünlerinin yüzde 99'una uygulanan tarifeler kaldırılacak. ABD ise yüzde 19'luk karşılıklı tarifeleri sürdürecek ve belirli Tayland ürünlerine sıfır tarife ile erişim sağlanacak. Tayland ayrıca, ABD'den yıllık yaklaşık 2.6 milyar dolar değerinde tarım ürünleri, 5.4 milyar dolar enerji ürünleri ve 80 adet uçak satın almayı kabul etti.
Nadir mineraller ve ABD-yatırımları
Beyaz Saray'a göre, Malezya ve Kamboçya ile yapılan anlaşmalar, ABD'nin kritik minerallere yatırım yapmasına kapı açacak. Kamboçya, enerji, elektrik, telekomünikasyon, ulaştırma ve altyapı alanlarında fırsatları artıracak. Anlaşmalar, yatırımcılara adil muamele, dijital ticaret korumaları ve güçlü işçi ile çevre standartları sunmayı amaçlıyor.
ABD Ticaret Temsilcisi Jamieson Greer, nadir minerallerin küresel üretim ve teknoloji sektörleri için önemini vurgulayarak, tedarik zincirlerinin güvenli ve sorunsuz işlemesi için uluslararası işbirliğinin kritik olduğunu belirtti.
Trump, nadir toprak minerallerinin ABD-Çin ticaret anlaşmazlığındaki en büyük sorunlardan biri olduğunu hatırlatarak, ABD'nin bir yıl içinde kritik mineraller alanında önemli bir kaynak sahibi olacağına dair vaatte bulundu. Ancak uzmanlar, bu hedefin zorlu olabileceğine dikkat çekiyor.
