(ANKARA) - CHP Kocaeli Milletvekili Nail Çiler, Hazine ve Maliye Bakanlığı'nın altın üzerinden borçlanma yaptığına dair iddiaları Meclis gündemine taşıdı. Çiler, Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek'e bu konuyu sordu.
CHP'li Nail Çiler, Hazine'nin Şubat 2024 ile Mayıs 2025 arasında 14,7 milyar dolarlık altın borçlanması yaptığını belirtti. Çiler'in iddialarına göre, altın fiyatlarındaki artış sonucu geri ödeme miktarı 23,9 milyar dolara yükseldi ve bu durum yaklaşık 9,3 milyar dolarlık ek maliyetin ortaya çıkmasına neden oldu. TBMM Başkanlığı'na soru önergesi veren Çiler, bu durumun kamu mali disiplini açısından büyük risk taşıdığına dikkat çekti. "Altın fiyatlarındaki her 50 dolarlık artış, borç yükünü 330 milyon dolar artırıyor. Bu yükü kim ödeyecek? Bu kararın sorumluluğu kimin?" diye sordu.
"Borçlanmanın maliyeti yüzde 57,8’e çıktı"
Altın borçlanmasının dolar cinsinden yıllık maliyetinin yüzde 57,8 seviyesine ulaştığını vurgulayan Çiler, Hazine'nin niçin altın üzerinden borçlandığını, bu tercihin döviz ve TL borçlanmasına karşı hangi avantajları sunduğunu, ayrıca risk analizinin yapılıp yapılmadığını sordu. Çiler ayrıca, "Altın borçlanması kamu maliyesinde öngörülemez bir yük yaratmıştır. Bu ek maliyet nasıl karşılanacaktır? Hazine, halkın vergileriyle oluşan bu zararın farkında mı" ifadelerine de yer verdi.
Çiler, "Altınla borçlanmak kısa vadede gelir gibi görünse de, fiyat dalgalanmaları nedeniyle kamu maliyesinde büyük oynaklık yaratır. Altın fiyatları yükseldikçe Hazine’nin yükü de artmaktadır. Bu durum mali disiplini zedelemekte, risk yönetiminde ciddi açıklar yaratmaktadır" yorumunda bulundu.
Çiler, Bakan Şimşek'e şu soruları yöneltti:
"Hazine tarafından altın üzerinden borçlanmaya gidilmiş midir? Gidildiyse ne zaman altın borçlanması yapılmıştır? Şubat 2024 — Mayıs 2025 döneminde Hazine’nin toplam altın borçlanma tutarı ne kadardır? Bu altın borçlarının yıllık geri ödeme yükü güncel piyasa koşulları dikkate alınarak hangi tutara ulaşmıştır?
Hazine, bu borçlanma yöntemini tercih ederken hangi gerekçeleri esas almıştır? Altın borçlanma yöntemi, döviz veya TL cinsinden borçlanmayla kıyaslandığında avantajları nelerdir? Altınla borçlanmanın, kamu maliyesi açısından taşıdığı döviz ve fiyat riski değerlendirilmiş midir? Mali disiplini bozmaya yönelik risk nasıl değerlendirilmiştir?
Söz konusu borçlanmalar nedeniyle oluşan ek maliyet nasıl karşılanacaktır? Altın fiyatlarındaki artışın borç yüküne etkisi nedir? Geri ödemelerin ne kadarı 2026 yılı ve sonrasına yayılmış durumdadır? Ödeme planları ve takvimi nedir? Gelecekte benzer altın borçlanmaları yapılması planlanmakta mıdır? Planlanıyorsa hangi ilke ve esaslara göre gerçekleştirilecektir?"
