(ZONGULDAK) – Zonguldak'ın Karadeniz Ereğli ilçesinde, Ereğli Demir ve Çelik Fabrikaları'ndan (ERDEMİR) çıkan atıkların işlenmesi amaçlayan Kılıçlar Madencilik tarafından kurulması planlanan tesisin ÇED kararı, Zonguldak İdare Mahkemesi tarafından ikinci kez iptal edildi.
. Çevrecilerin 7 yıldır sürdürdüğü hukuk mücadelesinde mahkeme, Kılıçlar Madencilik'in cüruf işleme tesisi için verilen kararı bir kez daha iptal etti. Mahkeme, cüruf atıklarının çevreye verebileceği zararlar sonucuna vararak, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı'nın verdiği ÇED muafiyet kararını hukuka aykırı buldu.
Uzun süren mücadele
Zonguldak'ın Karadeniz Ereğli, Alaplı ve Akçakoca ilçelerinde, ERDEMİR'in üretim süreçlerinden çıkan cüruf atıklarının özel şirketlerce işlenmesi amacıyla kurulmak istenen tesislere karşı bölge halkı ve çevre gönüllüleri çeşitli protestolar düzenlendi ve davalar açıldı. Avukatlar Pembe Mine Yılmaz ve Yakup Okumuşoğlu, köylüler adına bu süreci yakından takip etti. Şimdiye kadar 7 tehlikeli atık tesisi kapatıldı, bazı dosyalar ise Danıştay aşamasında bekliyor.
Bölge halkı, sadece dava ve keşif masrafları için yaklaşık 1 milyon lira katkıda bulundu.
Bilimsel raporlar önemli bir rol oynadı
Alaplı Organize Sanayi Bölgesi'nde faaliyet gösteren Kılıçlar Madencilik, cüruf ayrıştırma ve işleme iznini Çevre Bakanlığı'ndan aldı. Ancak çevre gönüllüleri ve halk bu karara itiraz etti. Bilirkişiler, ERDEMİR cüruflarından alınan numuneleri TÜBİTAK'a gönderdiler.
TÜBİTAK raporunda, cürufun tehlikeli atık sınıfında değerlendirilmesi gerektiği belirtildi ve Çevre Bakanlığı'na uyarıda bulunuldu. Bu gelişmeler doğrultusunda mahkeme, daha önce verilen ÇED muafiyet kararını iptal etti.
Zonguldak Valiliği, kararı Danıştay'a taşıdı. Danıştay, dosyayı yeniden incelenmek üzere Zonguldak İdare Mahkemesi'ne geri gönderdi. Mahkemece yapılan keşif sonrası 120 bin liralık keşif masrafları, bölge halkı tarafından imece usulüyle karşılandı. Yeni bilirkişi raporlarının dava dilekçesini desteklemesi üzerine mahkeme, ÇED kararını bir kez daha iptal etti.
Mahkeme kararında, cüruf atıklarının çevreye verebileceği olası zararlar detaylı bir şekilde açıklanmış durumda. Ancak TÜBİTAK analizine rağmen, kararın kesinliği konusunda açık bir hüküm bulunmamaktadır. Yine de çevre gönüllüleri, bu kararın bölge için önemli bir kazanım olduğunu belirtti.
Diğer davalarda da çevreciler kazandı
Alaplı'da tehlikeli atık depolama alanı olarak kullanılmak istenen göl için açılan davada da çevrecilerin lehine bir karar çıkmış durumda. Mahkeme, 15 yıl önce oluşan 8,5 hektarlık gölün doğal bir göl niteliği kazandığına hükmetti.
Bölge halkı ve çevre gönüllüleri, bu kararın yalnızca bir dava sonucuyla değil, aynı zamanda çevresel farkındalık açısından da önemli bir kazanım olduğunu vurguladı. Yapılan ortak açıklamada, bu durumun çevre koruma bilincini artırdığına değinildi.
