Ev sahiplerinin konutlarını kiraya verirken depozito istemesi zorunlu değil ancak mülklerinin zarar görmesini engellemek ya da verilen zararı karşılayabilmek için kiracıdan depozito talep etme hakları var.
Ev sahiplerinin konutlarını kiraya verirken depozito istemesi zorunlu değil ancak mülklerinin zarar görmesini engellemek ya da verilen zararı karşılayabilmek için kiracıdan depozito talep etme hakları var.
Ancak depozito almanın da vermenin de kanun hükmü ile düzenlenmiş uygulama şekilleri var. Örneğin ev sahibi 3 kiranın üzerinde bir depozito isteyemez. Ancak bu hüküm günümüzde şart gibi hemen her ev sahibinden 3 kira olarak kiracı taşınmadan talep ediliyor. Peki kiracı çıkarken bu para ödeniyor mu?
Kiracının ödediği depozito miktarı ev sahibinin gelir hanesine yazılamaz. Bir nevi emanet para sayılır. Hatta kanunlara göre kiracının parasının değerini yitirmemesi için vadeli bir hesapta tutulması gerekiyor. Ancak uygulamada bu şekilde olmuyor. Ev sahibi kiracıdan depozitoyu elden peşin alarak kanunları çiğniyor.
Uygulamada taşınmaz tahliye edildiğinde depozito iadesinde bir takım problemler yaşanmakta ve bu problemler kiracıların mağduriyetine yol açıyor. Mağduriyetin olmaması durumunda ise Borçlar Kanunu devreye giriyor.
Kiraya Veren Depozitodan Kesinti Yapabilir mi?
Kiraya verenin depozitoyu iade etmemesi veya kesinti yaparak iade etmesi kiracıların uygulamada sıklıkla yaşadığı bir sorun. Eğer depozito kanun gereği bankaya yatırılmışsa bu durum kiracılar açısından sorun teşkil etmiyor. Mülk sahibinin kesinti yapması için kiracının rızasının olması ya da mahkeme kararı alması gerekiyor.
Ancak elden verilen depozitoların alınması kiracılar için hala büyük sorun. Kiracılar ödedikleri depozito miktarı iade edilmemesi veya eksik iade edilmesi halinde ancak haklarını dava açarak alabilirler.
Ayrıca konut sahipleri konutların eskimesi nedeni ile de dopozitoyu kesme hakkına sahip değiller. Kiracıların çoğu bunu bilmiyor. Kiraya verenin depozitodan kesinti yapabilmesi için taşınmazda olağan kullanım sonucu meydana gelen yıpranmanın ötesinde bir zararın varlığı gerekli. Zira TBK m.334 gereği kiracının, sözleşmeye uygun kullanımı dolayısıyla kiralanan taşınmazda meydana gelen olağan eskime ve bozulmalardan sorumluluğu bulunmamaktadır.
Ev sahibi depozitoyu evin boşaltılması ile birlikte, kiracıya ödemek zorundadır. Ancak kiracının bu parayı alabilmesi için evi boşaltacağını önceden bildirmesi gerekiyor. Kiracının örneğin 10 yıllık bir barınma süresi için 10 yıllık enflasyona karşı faiz istemek gibi de hakkı bulunuyor. O yüzden kira sözleşmesi yaparken kanuna uyulması ve depozito miktarının bankaya vadeli olarak yatırılmasını talep etmelisiniz.
Depozito Son Kiraya sayılabilir mi?
Depozito, kira sözleşmesi nedeniyle kiraya verenin uğrayabileceği zararları teminat altına almak için verilen bir bedel olduğundan kiraya sayılabilen bir bedel değil. Bu nedenle Yargıtay kararları uyarınca kiracının son kira bedelini ödemeyerek depozitoya mahsup etmesi hukuka aykırılık teşkil ediyor.
Taşınmazın tahliye edilerek sözleşmeye uygun şekilde kendisine teslim edilmesi üzerine kiraya veren, kira sözleşmesi nedeniyle bir zararı mevcut değilse depozitoyu kiracıya iade etmekle yükümlüdür.
Kiraya verenin iade yükümlülüğünü yerine getirmemesi halinde kiracı, depozito iadesi için icra takibi ve dava yoluna başvurmalıdır.
Depozitoyu alamamak korkusu ile son kirayı ödememeniz ise ev sahibinin size dava açmasına hak tanıyor.
