(ANKARA) - Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) açıkladığı veriler, temel tüketim harcamalarının dörtte birinin İstanbul İstatistiki Bölge Birimleri Sınıflandırması (İBBS) 1. Düzey bölgesinde gerçekleştiğini gösteriyor. Konut ve kira harcamalarına en yüksek payı yine İstanbul ayırdı.
TÜİK, 2024 yılına dair verileri paylaştı. Araştırma sonuçlarına göre, İBBS 1. Düzey bölgeleri itibarıyla Türkiye genelinde hanehalkı tüketim harcamalarının yüzde 24,9'u İstanbul'da gerçekleşti. Ege bölgesi yüzde 15,0 ile ikinci sırada yer alırken, Akdeniz bölgesinin payı ise yüzde 12,1 olarak belirlendi. Hanehalkı tüketim harcamalarındaki en düşük pay ise yüzde 1,5 ile Kuzeydoğu Anadolu bölgesinde bulunuyor. Bu bölgeyi yüzde 2,3 ile Ortadoğu Anadolu ve yüzde 3,1 ile Doğu Karadeniz izliyor.
Farklı harcama türlerinde dikkat çeken dağılım
İstanbul bölgesi, tüm harcama türlerinde en yüksek paya sahip oldu. Eğitim hizmetleri harcamalarının yüzde 37,8'i, lokantalar ve konaklama hizmetlerine ayrılan payın yüzde 31,5'i, konut ve kira harcamalarının yüzde 27,8'i ve kişisel bakım ile çeşitli mal ve hizmetler harcamalarının yüzde 27,1'i İstanbul'da gerçekleştirildi.
Hanehalkı tüketim harcamalarından aldığı pay ile ikinci sırada yer alan Ege bölgesinde ise alkollü içecekler, tütün ve tütün ürünleri harcamalarının yüzde 18,2'si, mobilya ve ev eşyası harcamalarının yüzde 16,1'i, sağlık harcamalarının yüzde 15,9'u ve lokantalar ile konaklama hizmetlerine tahsis edilen bütçenin yüzde 15,6'sı görülüyor.
Kuzeydoğu Anadolu bölgesinin gıda ve alkolsüz içecekler harcamalarından aldığı pay yüzde 2,1, alkollü içecekler, tütün ve tütün ürünleri harcamalarından yüzde 1,9, giyim ve ayakkabı harcamalarından ise yüzde 1,8 olarak kaydedildi.
Ortadoğu Anadolu bölgesinin gıda ve alkolsüz içecekler harcamalarındaki payı yüzde 3,4, giyim ve ayakkabı harcamalarından aldığı pay yüzde 3,3 ve bilgi ile iletişim harcamalarından yüzde 2,6 olarak belirlendi.
İstanbul, konut ve kira harcamalarında yine ön planda
Bütün İBBS 1. Düzey bölgelerinde incelendiğinde, hanehalkı tüketim harcamalarının büyük bölümünü konut ve kira, ulaştırma ile gıda ve alkolsüz içecekler harcamaları oluşturuyor. Konut ve kira harcamalarına en yüksek payı ayıran bölge yüzde 27,3 ile İstanbul olurken, en düşük payı ise yüzde 20,1 ile Kuzeydoğu Anadolu aldı.
Ulaştırma harcamalarında Batı Marmara zirvede
Ulaştırma harcamalarına (motorlu taşıt alımları, akaryakıt, yolcu taşımacılığı, araç bakım ve onarımı vb.) en yüksek payı yüzde 24,3 ile Batı Marmara bölgesi ayırırken, en düşük payı alan bölge yüzde 14,6 ile Güneydoğu Anadolu oldu.
Gıda harcamalarında Ortadoğu Anadolu etkisi
Hanehalkı tüketim harcamaları içinde gıda ve alkolsüz içecekler harcamalarının en yüksek olduğu bölge, yüzde 30,2 ile Ortadoğu Anadolu iken, en düşük olduğu bölge yüzde 15,9 ile İstanbul olarak belirlendi.
İstanbul, tüketim harcamalarında yine en yüksek payı aldı
Araştırma sonuçlarına göre, İBBS 2. Düzey bölgeleri itibarıyla Türkiye'deki hanehalkı tüketim harcamalarının yüzde 24,9'u İstanbul'da gerçekleşti. İkinci sırada yüzde 8,3 ile Ankara yer alırken, onu yüzde 6,4 ile İzmir, yüzde 5,9 ile Kocaeli, Sakarya, Düzce, Bolu, Yalova takip etti.
Hanehalkı tüketim harcamalarından en düşük payı yüzde 0,6 ile Kastamonu, Çankırı, Sinop ve yüzde 0,7 ile TRA2 Ağrı, Kars, Iğdır, Ardahan aldı. Bu bölgeleri yüzde 0,8 ile Erzurum, Erzincan, Bayburt ve yüzde 1,1 ile Van, Muş, Bitlis, Hakkari ile Zonguldak, Karabük, Bartın izledi.
İzmir konut ve kira harcamalarında öne çıktı
Bütün İBBS 2. Düzey bölgeleri arasında konut ve kira harcamalarına en yüksek payı ayıran bölge, yüzde 27,8 ile İzmir olurken, en düşük payı alan bölge ise yüzde 16,8 ile Van, Muş, Bitlis, Hakkari olarak belirlendi.
Ulaştırma harcamalarına Balıkesir ve Çanakkale bölgesinden yüksek pay
Ulaştırma harcamalarına (motorlu taşıt alımları, akaryakıt, yolcu taşımacılığı, araç bakım ve onarımı vb.) en yüksek payı yüzde 25,7 ile Balıkesir, Çanakkale bölgesi ayırırken, en düşük payı ayıran bölge yüzde 10,4 ile Şanlıurfa, Diyarbakır oldu.
Hanehalkı tüketim harcamaları içinde gıda ve alkolsüz içecekler harcamalarının en yüksek olduğu bölge ise yüzde 33,3 ile Kastamonu, Çankırı, Sinop olarak kaydedilirken, en düşük olduğu bölge yine yüzde 15,9 ile İstanbul oldu.
