(ANKARA)- Türkiye, Suudi Arabistan, Ürdün, Mısır, Endonezya, Pakistan ve birçok İslam ülkesinin birlikte hareket ettiği Arap Ligi ve İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT), İsrail Parlamentosu'nun Batı Şeria'da genişlemeyi hedefleyen yasa tasarılarını şiddetle kınadı. Bu ülkeler, Uluslararası Adalet Divanı'nın 22 Ekim'de açıkladığı istişari görüşe tam destek vererek, Filistin halkının kendi kaderini tayin hakkının altını çizdi.
Türkiye, Suudi Arabistan Krallığı, Ürdün Haşimi Krallığı, Endonezya Cumhuriyeti, Pakistan İslam Cumhuriyeti, Mısır Arap Cumhuriyeti, Katar, Kuveyt, Filistin, Libya, Nijerya, Malezya, Gambiya, Umman, Cibuti ve İİT, 23 Ekim 2025 tarihinde ortak bir açıklama yaparak, İsrail'in işgal altındaki Filistin topraklarında attığı son adımlara tepki gösterdi.
Açıklamada, İsrail Parlamentosu'nun Batı Şeria'da ve yasa dışı yerleşim birimlerinde "İsrail egemenliği"ni dayatma amacıyla onayladığı iki yasa tasarısının, uluslararası hukukun açık bir ihlali olduğu vurgulandı. Bu eylemlerin, 1967'den bu yana işgal altındaki Filistin topraklarının demografik yapısını değiştirmeyi yasaklayan BM Güvenlik Konseyi'nin 2334 sayılı kararına ve Uluslararası Adalet Divanı'nın işgalin yasadışılığını teyit eden görüşüne aykırı olduğu ifade edildi.
Taraflar, İsrail'in işgal altındaki Filistin toprakları üzerinde egemenlik hakkı bulunmadığını bir kez daha hatırlatarak, bu girişimlerin "yasa dışı ve geçersiz" olduğunu belirtti.
İstişari görüşe destek vurgusu
Ülkeler, 22 Ekim 2025'te Uluslararası Adalet Divanı tarafından açıklanan, "İşgal Altındaki Filistin Topraklarında ve Bununla Bağlantılı İsrail'in Yükümlülükleri" konusundaki istişari görüşü memnuniyetle karşıladıklarını dile getirdi. Divan'ın bu görüşünde, İsrail'in Gazze dahil işgal altındaki bölgelerde yaşayan Filistinlilerin temel ihtiyaçlarını karşılama yükümlülüğünü teyit ettiği ve yardımların engellenmesinin uluslararası hukuk tarafından yasaklandığı hatırlatıldı.
Açıklamada, ayrıca Filistin halkının zorla yerinden edilmesi, sınır dışı edilmesi ve yaşanmaz koşullara maruz bırakılması gibi uygulamaların uluslararası hukuka aykırı olduğuna dikkat çekildi. UAD'nin, Filistin halkının kendi kaderini tayin etme ve bağımsız bir devlet kurma hakkını yeniden teyit ettiği ifade edildi.
Uluslararası topluma çağrı
Taraflar, İsrail'in işgal altındaki topraklarda tek taraflı, yasa dışı ve tahrik edici politikalarına son vermesi gerektiğini belirtti ve uluslararası toplumu "hukuki ve ahlaki sorumluluklarını yerine getirmeye" çağırdı. Açıklamada, "İsrail'i işgal altındaki Filistin topraklarındaki tehlikeli tırmanışı ve hukuka aykırı eylemlerini durdurmaya zorlamak, uluslararası toplumun görevidir" ifadeleri yer aldı.
Son olarak, Filistin halkının 4 Haziran 1967 sınırları temelinde, başkenti Doğu Kudüs olan bağımsız ve egemen bir devlet kurma hakkının, bölgede adil, kalıcı ve kapsamlı bir barış sağlanmasının tek yolu olduğu vurgulandı.
