(TBMM) - Milli Dayanışma, Kardeşlik ve Demokrasi Komisyonu'nda gerçekleşen toplantıda, Prof. Dr. Bahri Öztürk, Prof. Dr. Mahmut Koca ve Prof. Dr. İlhan Üzülmez önemli açıklamalar yaptı. Üzülmez, olayların kendine özgü olduğunu belirtse de elde edilen deneyimlerin hukuki düzenlemelere katkı sağlayabileceği üzerinde durdu. Mevzuatımızda bulunan soruşturmanın ertelenmesi, af/hapis cezasının ertelenmesi gibi hususlar bu süreçte dikkate alınabilir. Özellikle, etkin pişmanlık ve umut hakkı gibi konular, ceza hukuku açısında önem arz ediyor.
Silahlı suçlar için ayrı bir yaklaşım gerekiyor
Silahlı terör örgütleri için kurulan yapılar, anayasal düzene karşı ciddi bir tehdit oluşturuyor. Kamu adına devlet, bu tür suçları işleyenlere yönelik daha etkin bir hareket kabiliyetine sahip olabiliyor. Ancak bu kapsamda, örgütün faaliyetleri nedeniyle işlenen suçlar, özellikle mağdurlar ve yakınları açısından ayrı bir değerlendirme gerektiriyor. Toplumun kabul edebileceği bir düzenleme oluşturmak, bu şekilde mümkün olabilir.
Süreçte, kanun koyucunun, örgütle ilişkisi bulunan bireyleri göz ardı eden düzenlemeler yapma yetkisi bulunuyor. Böyle bir karar, kamuoyunda özel bir af algısı yaratabilir. Diğer bir öneri ise, örgütten kaynaklanan suçları ele alıp, uygulamanın idari takdirine bırakılmasıdır. Ancak bu durum, belirsizlikler doğurabilir.
Etkin pişmanlık şartı
Üzülmez, suça karışmış kişilerin etkin bir pişmanlık göstermesi durumunda yararlanabilecekleri düzenlemeler olmasının zorunlu olduğunu dile getirdi. Cezası devam edenler için denetimli serbestlik tedbirinin uygulanabileceğini de ifade etti.
Topluma kazandırma önerisi
Ceza uzmanı Mahmut Koca, PKK mensuplarının topluma kazandırılması konusunda hukuki düzenlemelere ihtiyaç olduğunu belirtti. Koca, teröristlerin silah bırakması, adli mercilere teslim olması ve rehabilitasyon süreçlerinin üç aşamada şekillendirilmesi gerektiğini savundu.
Koca ayrıca, faaliyeti çerçevesinde işlenen suçlarda ayrımlar yapmanın önemli olduğunu, bu şekilde hafif ve ağır suçları işleyenler için farklı muameleler uygulanabileceğini dile getirdi. Cezası tamamlanmış bireyler için hakların geri verilmesine yönelik kurallar oluşturulmalı.
Koca'dan Avrupa örneği
AİHM'in bu konudaki kararlarını hatırlatan Koca, Avrupa'da bu tür düzenlemelerin nasıl işlediği üzerine önemli bilgiler paylaştı.
Öztürk'ten önemli uyarılar
Prof. Dr. Bahri Öztürk, özel pişmanlık hakkında Avrupa ve dünya genelindeki ceza kanunlarındaki uygulamalara dikkat çekti. Ceza İnfaz Kanunu'nun 107. maddesinin yetersiz olduğunu belirterek, mahkumların infaz sürelerini iyi hâlle geçirmelerinin yeterli olmadığını ifade etti.
