(ANKARA) - ABD Yüksek Mahkemesi, Halkbank'ın "egemen bağışıklık" iddiasını red ederek dolandırıcılık, kara para aklama ve komplo suçlamalarının yeniden değerlendirilmesine yol açtı. Bu karar, İran yaptırımlarını ihlal ettiği öne sürülen davanın Manhattan'da devam etmesini sağladı.
Devlet bankası Halkbank, dolandırıcılık ve kara para aklama suçlamalarından muaf tutulması gerektiğini savunuyordu. Ancak Yüksek Mahkeme, bu talebi reddetti.
Suçlamalar, Halkbank'ın İran'ın ABD yaptırımlarını delmesine yardımcı olduğu yönündeki iddialara dayanıyor. ABD'li savcılara göre, banka, İran, Türkiye ve Birleşik Arap Emirlikleri'nde bulunan para hizmeti sağlayıcıları ve sahte şirketler aracılığıyla yaklaşık 20 milyar dolarlık kısıtlı fonu gizlice transfer etti. Ayrıca, petrol gelirlerini altın ve nakde dönüştürdüğü ve bu işlemleri sahte gıda sevkiyat belgeleri ile meşrulaştırdığı ileri sürülüyor. Halkbank ise tüm suçlamaları reddediyor.
2019'da açılan dava, döneminin ABD Başkanı Donald Trump yönetimi sırasında Türkiye-ABD ilişkilerinde gerginlik yarattı. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, davayı "yasa dışı ve çirkin bir adım" olarak tanımlamıştı.
ABD Yüksek Mahkemesi, bugünkü kararıyla Halkbank'ın davasını durdurma yönündeki son başvurusunu da reddetti ve alt mahkemenin kararını onayladı. Böylece Manhattan'daki federal savcıların yürüttüğü ceza davası sürecek. Mahkeme daha önce, Halkbank'ın "Yabancı Devletlerin Dokunulmazlığı Yasası" çerçevesinde koruma talebini kabul etmemişti ve davayı İkinci ABD Temyiz Mahkemesi'ne göndermişti.
İkinci Temyiz Mahkemesi, önceki yıl Halkbank'ın cezai dokunulmazlık iddialarını reddederek, ticari kuruluşlara yönelik ceza yasalarının uygulanabilirliğine dair önemli bir karar vermişti. ABD Adalet Bakanlığı da 6 Ağustos'ta Yüksek Mahkeme'ye, "genel hukuk ilkelerinin yabancı devlet şirketlerini cezai kovuşturmalardan korumadığı" yanıtını iletmişti.
Bu karar, Halkbank davasının alt mahkemelerde devam etmesine ve banka aleyhindeki suçlamaların yeniden gözden geçirilmesine olanak tanıyor.
