(ANKARA) - Gazze'deki hava saldırılarının sonlanması ve ateşkesin devreye girmesine rağmen, insani yardım girişlerinde yaşanan zorluklar ve yetersiz beslenme sorunları devam ediyor. BM, uzun süreli yetersiz beslenmenin Gazze'deki çocuklar üzerinde nesiller boyu sürecek kalıcı etkiler bırakacağına dikkat çekiyor.
BM Nüfus Fonu (UNFPA) yaptığı açıklamada, Gazze'deki hamile kadınlar ve bebeklerdeki yetersiz beslenmenin "nesiller boyu süreceğini" ve şu anda dünyaya gelen çocuklarda "ömür boyu bakım gerektirecek sağlık sorunlarına yol açabileceğini" vurguladı.
UNFPA temsilcisi Andrew Sapperton, "Gazze'deki her dört kişiden biri açlık çekiyor. Bu kişiler arasında 11 bin 500 hamile kadın yer alıyor" dedi. Sapperton'a göre, bu koşullar altında yeni doğan bebeklerin yüzde 70'i prematüre veya düşük kilolu olarak doğuyor. Savaş öncesinde bu oran yalnızca yüzde 20'ydi.
Hamileliklerin üçte biri de "yüksek riskli" olarak nitelendiriliyor ve anne ölüm oranı artış göstermiş durumda. Ancak Gazze'deki sorunlar bununla sınırlı kalmıyor. İlaç eksikliği, tıbbi altyapının tahribatı ve hastanelerin büyük ölçüde devre dışı kalması da durumu daha da kötüleştiriyor. İki yılı aşkın süredir devam eden savaş nedeniyle Gazze'deki hastanelerin yüzde 94'ü hasar gördü veya tamamen yıkıldı. Doğum ve acil obstetrik bakım sunan sağlık kuruluşlarının sadece yüzde 15'i faal durumda. Okul binaları, üniversiteler, elektrik ve içme suyu altyapısı da ciddi şekilde tahrip olmuş durumda. Ateşkes sonrası yardımların başlamasına rağmen durum hâlâ kritik.
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), daha önce yaptığı açıklamada, Gazze'deki sağlık sisteminin yeniden inşası için en az 7 milyar dolara ihtiyaç duyulduğunu bildirdi. DSÖ Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus, "Gazze'de tam kapasiteyle hizmet veren hiçbir hastane kalmadı. 36 hastaneden sadece 14'ü kısmen çalışıyor; ilaç, ekipman ve sağlık personeli sıkıntısı kritik boyutlarda" dedi.
Kaybolan bir nesil tehlikesi
UNICEF, savaşın ardından tüm bir neslin kaybolma tehlikesiyle karşı karşıya olduğu uyarısında bulundu. UNICEF Orta Doğu Bölge Direktörü Edouard Beigbeder, "Okulların yüzde 85'i yıkıldı veya kullanılamaz durumda" dedi. Kalan okulların çoğu, yerinden edilmiş siviller için barınak olarak kullanılmakta; bu durum, Gazze'deki çocuklar için üçüncü veya dördüncü eğitim yılı kaybı anlamına geliyor. UNICEF tahminlerine göre, en az 17 bin çocuk, anne veya babasının ikisini birden veya birini kaybetti; bazıları ise tamamen yalnız kaldı.
70 milyar dolarlık yeniden inşaat süreci
BM Kalkınma Programı (UNDP) daha önce, Gazze'nin yeniden inşasının yaklaşık 70 milyar dolara mal olacağını ve bu sürecin en az 10 yıl, hatta belki daha uzun süreceğini öngörmüştü.
Yaklaşık 193 bin bina, yani Gazze'deki toplam yapıların yüzde 78'i yıkıldı. Sadece Gazze şehir merkezinde binaların yüzde 83'ü tamamen yıkılmış veya hasar görmüş durumda. Altyapının yüzde 90'ı yok oldu; su, elektrik ve kanalizasyon sistemleri çöktü. Yol ağının yüzde 68'i ağır hasar gördü.
Ayrıca, İsrail ordusunun attığı binlerce bombanın patlamadığı bildirildi. BM Mayın Eylem Servisi (UNMAS), Gazze genelinde yaklaşık 7 bin 500 ton patlamamış mühimmat bulunduğunu ve bunların temizlenmesinin yaklaşık 14 yıl süreceğini öngörüyor.
