(TBMM) - TBMM Engelli Bireylerin Sorunlarını Araştırma Komisyonu, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı ile Türkiye Belediyeler Birliği (TBB) temsilcilerini ağırladı. Sunumlar sonrasında komisyon üyeleri, engellilerin günlük yaşamda yaşadığı zorluklara dikkat çekti. Komisyonun talepleri arasında, engelli park yerlerine izin vermeyenler için ceza artırımı ve ulaşımın daha erişilebilir hale getirilmesi yer aldı.
Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı ile TBB temsilcileri, komisyon üyelerini bilgilendirmek için buluştu. Komisyon Başkanı AK Parti İzmir Milletvekili Mehmet Kasapoğlu, toplantıda önemli açıklamalarda bulundu:
"Bugün erişilebilirliği konuşacağız. Biz erişilebilirliği sadece bir teknik düzenleme olarak görmüyoruz bir hak olarak görüyoruz, bir vicdan olarak görüyoruz, bir adalet meselesi olarak görüyoruz. Bu sorunlar bize merkezi idare eden yerel yönetimlere kadar erişilebilir şehirler hedefimizde ne aşamada olduğumuzu göstermesi açısından önemli veriler sunacak. Amacımız mevzuatta var olan düzenlemeleri sadece kağıt üzerinde görmek değil. Bunların sahada nasıl karşılık bulduğunu ve sahadaki tespitlerimize de devam edeceğiz."
"10 milyon yolcumuz YHT engelli indirimimizden yararlanmış durumda"
Ulaşımda erişilebilirlik konusunda sistematik ve bütüncül bir yaklaşım sergilediklerini ifade eden Ulaştırma Hizmetleri Düzenleme Genel Müdürü Murat Baştor, "Diğer bireylerle eşit biçimde bir yerden bir yere gidilmesini sağlamaya çalışıyoruz. Ulaşım hizmetlerinin her yerde ve herkes için erişilebilir olmasını sağlamaya çalışıyoruz. Demiryolu ve havayollarında turuncu masa ile destek uygulamalarımızı gerçekleştiriyoruz. 26 Yüksek Hızlı Tren noktası ve 3 havaalanında bu destek noktalarımız yer alıyor. Yüzde 80'in üzerinde bir memnuniyet değeri karşımıza çıkıyor. Son 10 yılda yaklaşık 10 milyon yolcumuz YHT engelli indirimimizden yararlanmış durumda" diye konuştu.
Baştor, Milli Tren Projeleri ve yeni araçların, engelli erişimine uygun bir şekilde tasarlandığını belirtti. 2024-2025 yıllarında, 4 buçuk milyon engelli bireyin havayollarındaki indirim oranları yurt içinde yüzde 20, yurt dışında ise yüzde 25 olarak belirlendi. Karayolları taşımacılığında engelli ihtiyaçlarının dikkate alındığını vurgulayan Baştor, "Bunun yanı sıra kaldırım işgallerine karşı da denetimlerimizi gerçekleştiriyoruz" dedi.
Komisyon Başkanı Kasapoğlu, şehir içi ulaşımda belediyelerle bakanlık arasında koordinasyon eksikliği olduğunu dile getirdi. Kasapoğlu, sahadan aldıkları şikayetlerin toplu ulaşım ve ticari taksilerde engelli bireyleri kapsadığını belirtti. Komisyon üyeleri ise engelli park yerlerine veya kaldırımlara park eden araçlar için cezaların uygulanması gerektiğini vurguladı.
"Hizmetlerin yaygınlaştırılmasını tam sağlayamıyoruz"
TBB Hukuk İşleri Müdürü Zeliha Dikyol, Belediye Kanunu çerçevesinde belediyelerin engelliler için sunduğu hizmetlere dikkat çekti. Dikyol, "Engelli hizmetlerini yürütmek ve engelliler merkezini oluşturmak belediye başkanının görevleri arasındadır. Erişilebilirliğin önemli adımlarından olan asansörlerin bakımı da belediyelerin görevlerindendir. Engelli hizmetlerinde belediyeler başka kurum ve kuruluşlarla da işbirliği yapabilir. Belediye gelirlerinin yüzde 1'i sosyal amaçlı kuruluşlara veya hizmetlere tahsis edilir" şeklinde konuştu.
Dikyol, TBB'de engellilere yönelik özel bir birimin bulunmadığını ifade etti ve "Hizmetlerin yaygınlaştırılmasını tam sağlayamıyoruz. Uzman personel eksikliğimiz var ve erişilebilirlik hükümlerini tam olarak uygulamakta sorun yaşıyoruz. Öneri olarak sosyal hizmet kurumlarının hem sayısı hem niteliği arttırılmalı. Evde bakım hizmetleri için maliyetlerin paylaşılması lazım. Gönüllü hizmetlerde engellilerin de katkı sunabileceğini düşünüyoruz" dedi.
"Hava yollarında yüzde 20 indirim yeterli bir oran değil"
CHP Ankara Milletvekili Aylin Yaman, "Erşilebilirlik engelli politikalarında çok önemli. Sadece ulaşıma baktığımız zaman bu zinciri çok iyi analiz etmemiz lazım. Sadece havayolları, karayolları değil şehiriçi ulaşımda da zincirin tamamlanması lazım. Evden çıkış, kaldırım, asansör gibi. Kaldırımlara yapılan düzenekler yeterli değil. Kış aylarında ekstra düşmeye neden olduğu için özellikle takip edilmesi lazım. Karayolları, demiryolları ve havayollarındaki indirimlerde belli bir standart olması lazım. Özellikle hava yollarında yüzde 20 indirim yeterli bir oran değil. Engelli park yerlerine park edenlerin cezalarının çok yüksek olması lazım bu kültürün oluşması için" ifadelerinde bulundu.
DEVA Partisi İstanbul Milletvekili Elif Esen ise engellilerin otobüslere ve taksilere alınmadığını vurguladı. Esen, bu konudaki şikayet mekanizmalarının düzenlenmesi gerektiğinin altını çizdi. Komisyon Başkanı Kasapoğlu, bu meselenin denetimlerinin de yapılacağını belirtti.
