Haber: Halil YATAR Kamera: Gurbetelli YALÇIN
(ANKARA) - Ankara Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Jeoloji Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Gürol Seyitoğlu, Ankara şehir merkezine yakın pek çok fay bulunduğunu açıkladı. Özellikle Eldivan-Elmadağ tektonik kamasının hareket etmesi halinde 6,5 ile 7 büyüklüğünde bir depremin ortaya çıkabileceğini vurguladı.
Prof. Dr. Seyitoğlu, Ankara'nın deprem riskinin çok da güvenli olmadığını belirtti. Şehir merkezine yakın olan Eldivan-Elmadağ Tektonik Kaması, Abdüsselam Tektonik Kaması ve Beypazarı Kör Bindirme Zonu gibi üç aktif fayın mevcut olduğunu ifade etti. Bu fayların Kuzey Anadolu Fayı, Eskişehir Fayı ve Kırıkkale-Erbaa fayları ile yakın ilişkisi dikkat çekiyor.
Deprem olasılığına dikkat çeken Seyitoğlu, Eldivan-Elmadağ tektonik kamasında meydana gelebilecek bir kırılmanın 6,5-7 büyüklüğünde bir depreme yol açabileceğini belirtti. Ayrıca, kentsel dönüşüm faaliyetlerinin öncelikle Demetevler'den başlaması gerektiğini ve cam binaların oluşturduğu tehlikeye işaret etti.
"Elmadağ'ın sürekli olarak yükseldiğini görüyoruz"
Prof. Dr. Gürol Seyitoğlu, şu noktaları kaydetti:
"Şimdiye kadar yaptığımız çalışmalar, bize gösteriyor ki, Ankara büyük ana fayların kesişim noktasında bulunuyor. Bunlardan en önemlileri; Kırıkkale-Erbaa fayı, Eskişehir fayı ve Tuzgölü fayının birleşim yerlerinde bulunuyor. Bu bahsettiğim üç fayın ortasında kalan alan ise Kuzeybatı-Güneydoğu yönünde sıkışıyor. Bu sıkışmadan kaynaklanan üç tane temel yapı oluşuyor Ankara çevresinde. Bunlardan bir tanesi Eldivan-Elmadağ Tektonik Kaması dediğimiz bölüm. Diğeri Abdüsselam Tektonik Kaması dediğimiz bölüm. Diğeri ise Beypazarı Kör Bindirme Zonu olarak isimlendirdiğimiz bölüm. Kuzey batı İç Anadolu sıkışma bölgesinde GPS verilerine göre yani uydu verilerine göre bu bölgedeki daralmanın en fazla üzerinde taşındığı bölüm Eldivan-Elmadağ Tektonik Kaması. Biz, Ankara çevresinde büyük bir deprem bekleniyorsa bunun üzerinde olabileceğini düşünüyoruz. Çünkü bunun üzerindeki daralma yılda 12,5 mm yıl. Morfolojik veriler de yani derelerin dibe doğru olağanüstü kazıması da yukarıya doğru Elmadağ'ın sürekli yükseldiğini gösteriyor. Kaç milimetre yükseldiği henüz belli değil çalışmalarda ama daralmanın büyük bölümünü bu Eldivan-Elmadağ Tektonik Kaması üzerinde taşıyor. Dolayısıyla Ankara çevresinde büyük bir deprem olacaksa bunun üzerinde yani Eldivan-Elmadağ Tektonik Kaması üzerinde olacağını düşünüyoruz. Bu yapı üzerinde paleosismolojik çalışmaların yapılıp deprem tekrarlanma peryodunun çalışılması lazım.
"Bağlıca fayının karakteri hakkında gözlemlerimiz var"
Bizi korkutan Ankara Şehir merkezine yakın olan depremler de var. Bunlardan bir tanesi 30 Nisan 2010'da meydana gelen 3,5 büyüklüğündeki Etimesgut depremi. Ve Ankara'da en son yaşadığımız 11 Ağustos 2025 depremi. Bu depremler Eldivan-Elmadağ Tektonik Kaması ile Abdüsselam Tektonik Kaması arasındaki alanda bulunuyor. Bizim Melikşah- İkipınar Yükselimi dediğimiz yükselimle alakalı olduğunu düşünüyoruz bu depremlerin. Özellikle Bağlıca fayının bununla olan ilişkisi daha henüz ortaya çıkarılmamış durumda ama üzerinde çalışmalarımız devam ediyor. Bağlıca fayının karakteri hakkında gözlemlerimiz var. Onu bilimsel bir makale haline getirmeye çalışıyoruz.
Eldivan-Elmadağ Tektonik kaması hareket ederse bunun 6,5-7 arasında olabileceği öngörülüyor. Hemen aklıma Demetevler geliyor. Çünkü herhangi bir çalışmaya gerek kalmadan oradaki yapı stoğunun çok zayıf olduğunu biliyoruz. Dolayısıyla bir kentsel dönüşüm başlayacaksa Ankara'da oradan başlamalı. Bir de son yıllarda çok moda olan cam kaplı gökdelenlerimiz var Ankara'da. Bu gökdelenler yıkılmasa bile belli bir salınım yapacaklar. O salınımda cam kaplı olan yüzeylerin aşağıda bulunan insanlar üzerinde çok büyük hayati tehlike yaratacağını düşünüyorum. Buna karşı gerekli önlemleri inşaat mühendislerinin düşünmesi gerekiyor diye söyleyeyim."
"Bilimsel çalışmalara fon ayrılması gerekiyor"
Seyitoğlu, bilimsel araştırmalara daha fazla fon ayrılması gerektiğini dile getirdi.