Eğitim-İş, 2024-2025 akademik yılına ilişkin Yükseköğretim Yıl Sonu Değerlendirme Raporu’nu ODTÜ’de düzenlediği basın açıklamasıyla duyurdu. Sendika, Türkiye genelindeki şube ve temsilcilikleri aracılığıyla eş zamanlı basın açıklamaları gerçekleştirdi.
Üniversitelerdeki yapısal sorunlar, akademik özgürlüklerin kısıtlanması, liyakat eksikliği ve öğrencilerin karşılaştığı ekonomik ve sosyal zorluklar, açıklamalarda öne çıkan konular arasında yer aldı. “Özgürlük, Adalet, Liyakat, Üniversiteyi Özgür Bırak” pankartı eşliğinde, “Laik bilimsel demokratik eğitim”, “Tarikata değil, bilime bütçe”, “Kurtuluş yok tek başına ya hep beraber ya hiçbirimiz” sloganları atıldı.
Eğitim-İş Genel Başkanı Kadem Özbay, ODTÜ’deki basın açıklamasını okudu. Özbay, üniversitelerin rant odaklı kurumlara dönüştürüldüğünü, akademik kadro atamalarında siyasi yakınlığın bilimsel başarıya tercih edildiğini vurguladı. Avrupa Üniversiteler Birliği'nin 2024 raporuna atıfta bulunan Özbay, Türkiye'nin akademik özerklik sıralamasında 35 ülke arasında sonuncu olduğunu belirtti. Özbay, Cumhurbaşkanı tarafından yapılan rektör atamalarını eleştirerek, Anayasa Mahkemesi'nin iptal kararına rağmen 56 üniversiteye anayasaya aykırı rektör ataması yapıldığını ifade etti. Özbay ayrıca, üniversitelerdeki akademisyen yetersizliğine dikkat çekerek, araştırma görevlisi sayısının 2022'de 52 bin iken 2025'te 39 bine düştüğünü, URAP sıralamasında ilk 1000'de yer alan üniversite sayısının ise 2016'da 18 iken 2023'te 9'a gerilediğini söyledi. Özbay, "Türkiye, bilimsel yayın kalitesi bakımından birçok Orta Doğu ülkesinin gerisinde kalmıştır. Üniversitelerimiz, akademik ve mali özerklikten yoksun, liseden farksız yapılara dönüşmüştür. Rektörler eliyle eşe dosta akademik unvan dağıtılan bu yapının devam etmesi halinde, Avrupa ülkeleri başta olmak üzere birçok ülke, Türkiye üniversitelerinden mezun olanlara denklik belgesi vermeyecektir" dedi. Öğrencilerin demokratik hak arama girişimlerinin baskı ve şiddetle engellendiğini, disiplin ve soruşturmalarla cezalandırılan öğrencilerin üniversite ve KYK yurtlarından uzaklaştırıldığını belirten Özbay, üniversitelerin özerk, demokratik ve özgür bir yapıya kavuşmasının önemini vurguladı. Özbay, YÖK'ün kaldırılması ve üniversitelerin siyasi etkiden bağımsız hale getirilmesi gerektiğini savunarak, üniversitelerin özgürlük ve özerklik mücadelesine destek vereceklerini ve hukuksuz uygulamaları yargıya taşıyacaklarını ifade etti.
