(İZMİR)- İzmir Büyükşehir Belediyesi, Çankaya Katlı Otoparkı hakkında önemli değerlendirmelerde bulundu.
Belediye, Çankaya Katlı Otoparkı ile ilgili yaptığı yazılı açıklamada, "Çankaya Katlı Otopark ve Alışveriş Merkezi, 6306 sayılı Kanun çerçevesinde riskli yapı olarak belirlenmiştir. Kamuoyundan gelen talepler doğrultusunda, binanın yıkımı yerine güçlendirme alternatifinin incelenmesi amacıyla son bir yıl içinde kapsamlı çalışmalar gerçekleştirilmiştir. Bu süreçte fizibilite araştırmaları yapılmış, altyapı bilgileri elde edilmiş ve yapının güçlendirilmesi ile ilgili değerlendirmeler gerçekleştirilmiştir. Vakıflar Genel Müdürlüğü ve Ziraat Bankası'nın onayları alınmış, Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu kararları doğrultusunda gerekli izin süreçleri tamamlanmıştır." şeklinde bilgi verdi.
Çankaya Katlı Otoparkı ile ilgili son bir yılda yürütülen idari, mali ve teknik süreçler içerisinde, kamu kaynaklarının etkin kullanımı açısından güçlendirme seçeneği tekrar gözden geçirilmiştir. Bu süreçte, performans analizleri, güçlendirme projeleri ve uygulama aşamasına dair fizibilite çalışmaları yapılmış; inşaat maliyetlerinde yaşanan artışlar ve enflasyon nedeniyle önceki mali hesapların geçerliliğini kaybettiği tespit edilmiştir.
Mühendislik ön incelemelerinde, mevcut taşıyıcı sistemde kolonların tek bir yönde sıralanması sebebiyle düşey yüklerin ve deprem kuvvetlerinin belirli bir hat üzerinde yoğunlaştığı görülmüştür. Bu durum, yapıda rijitlik dengesizliği oluştururken genel zayıflığa neden olmaktadır. Dolayısıyla, kolonların güçlendirilmesi ve perde eklenmesi düşünülmektedir. Bu ön tasarımda, otoparkın işlevselliği değerlendirilmiş; güçlendirme sonrasında kapasitede azalma olacağı ve bunun işletme verimliliğini düşüreceği öngörülmüştür. Ayrıca, güçlendirme sonrası depolar ve dükkanlar gibi bağımsız bölümlerin de olumsuz etkileneceği öngörülmektedir.
Bu değerlendirmelere göre, önerilen güçlendirme ve onarım maliyetinin yeni yapım maliyetinin yaklaşık yüzde 60 seviyesine ulaştığı belirlenmiştir. Ülkemizdeki geçerli uygulama kriterleri ve Bakanlık görüşlerine göre, güçlendirme maliyetinin ekonomik olarak kabul edilebilir limit olan yüzde 40'ı aştığı tespit edilmiştir. Ayrıca, muhtemel temel ve zemin iyileştirme işlerinin bu oranı daha da artıracağı öngörülmektedir. Yapının mevcut durumu ve önerilen müdahale şekilleri, yapısal bütünlük ile işlevsellik üzerindeki olumsuz etkileri değerlendirildiğinde, güçlendirme seçeneğinin ekonomik açıdan sürdürülebilir olmadığı sonucuna varılmıştır.
Güçlendirme çalışmalarının imar planına göre yapılamayacağı vurgulandı
Çankaya Katlı Otoparkı'nın bulunduğu alan, Agora ve çevresini kapsayan koruma amaçlı imar planlarında "Arkeoloji ve Tarih Parkı" olarak belirlenmiştir. Bu bölge, 1. Derece ve 3. Derece arkeolojik sit alanını kapsamaktadır. Tarihi ve kültürel mirası korumak amacıyla plan bütünlüğü içerisinde kararlar alınmıştır. Bu nedenle, "Arkeoloji ve Tarih Parkı" olarak belirlenen bölgede, Çankaya Katlı Otoparkı'nın yıkılıp yeniden "Katlı Otopark" olarak yapılması mümkün olmadığı gibi güçlendirme işlemleri de imar planlarıyla denk düşmemektedir.
Sonuç olarak, sistemsel sorunlar ve taşıdığı riskler nedeniyle bu binanın güçlendirme çalışmalarıyla dahi güvenli hale getirilememesi söz konusudur. Güçlendirilse bile yapılan müdahale sonrası bina işlevselliğini kaybedecektir. Güçlendirme maliyetlerinin yeni yapım maliyetinin yüzde 60 seviyesine ulaşması dolayısıyla bu seçenek ekonomik olarak kabul edilebilir bir sınırı aşmaktadır. Ayrıca imar planında "Arkeoloji ve Tarih Parkı" olarak belirlenen bu alanda ne güçlendirme ne de yeniden inşa mümkün değildir.
Çankaya Katlı Otoparkı'nın yıkılmasının ardından, İzmir Ulaşım Ana Planı ve Otopark Eylem Planı'nda sunulan çözüm, mevcut otoparkların daha verimli kullanılması ve kapasite artırımıdır. Alternatif plan çerçevesinde, Kahramanlar Katlı Otoparkı ve Eşrefpaşa Katlı Otoparkı arasında yalnızca otopark kullanıcılarına özel bir ring sistemi kurulması hedeflenmektedir. İki otopark arasındaki mesafe yaklaşık 3 km olup yolculuk süreci 15 dakikadır. Ayrıca, Konak Alsancak bölgesinde İzelman AŞ tarafından işletilen otopark alanlarının da bu süreçte, iki otopark alanını desteklemek amacıyla kullanılması planlanmaktadır. Çankaya Otoparkı kullanıcılarının bu alanlara yönlendirilmesi ve ring sistemiyle desteklenmesinin İzmir trafiğine olumlu katkılar sağlaması beklenmektedir.
