Avrupa Konseyi Yerel ve Bölgesel Yönetimler Kongresi’nden üst düzey bir heyet, 5-6 Mayıs tarihlerinde Türkiye’ye iki günlük bir ziyaret gerçekleştirdi. Heyetin ziyareti kapsamında, Silivri’deki Marmara Cezaevi'nde tutuklu bulunan İstanbul Büyükşehir Belediye (İBB) Başkanı Ekrem İmamoğlu ile görüşüldü.
Kongre Başkanı Marc Cools başkanlığındaki heyet, İmamoğlu’nun tutukluluğunu kınadı ve derhal serbest bırakılması çağrısında bulundu. Heyette ayrıca Türkiye’de yerel demokrasinin durumu üzerine raportör Bryony Rudkin, insan hakları daimi raportörü Gudrun Mosler-Törnström ve Kongre Genel Sekreteri Mathieu Mori de yer aldı. Ziyaret sonrası yapılan açıklamada, seçilmiş bir belediye başkanının yargılama yapılmadan ve somut suçlamalar olmadan tutuklanmasının hukuk devleti ilkeleriyle bağdaşmadığı vurgulandı.
Açıklamada, "Seçilmiş bir belediye başkanının özgürlüğünün kısıtlanması, yalnızca bireysel hak ihlali değil, aynı zamanda Türkiye’nin en büyük kentinde yerel yönetimin işleyişini de sekteye uğratmaktadır" ifadeleri kullanıldı. Heyet, kayyum uygulamalarını da eleştirerek, seçilmiş yerel yöneticilerin görevden alınıp yerlerine atama yapılmasının halkın iradesinin yok sayılması anlamına geldiğini belirtti. Ayrıca, terörle mücadele gerekçesiyle belediye başkanlarının görevden alınmasının meşrulaştırılamayacağı ifade edildi. Heyet, İmamoğlu’nun tutuklanmasının ardından düzenlenen protestolarda göstericilerin temel haklarının ihlal edildiğine dair raporlardan endişe duyduklarını belirterek, yerel demokrasiye yönelik gelişmeleri izlemeye devam edeceklerini vurguladı.
Heyet, İmamoğlu’nun yanı sıra İçişleri Bakan Yardımcısı Münir Karaloğlu, Adalet Bakan Yardımcısı Hurşit Yıldırım, İstanbul Vekaleten Belediye Başkanı Nuri Aslan, CHP Genel Başkanı Özgür Özel, AKP temsilcileri, Türkiye Belediyeler Birliği ve Türkiye Ulusal Gençlik Konseyi yetkilileriyle de görüştü. Avrupa Konseyi Kongresi, 27 Mart’ta tutuklu belediye başkanlarının serbest bırakılmasını talep eden bir bildiriyi kabul etmişti.