(ADIYAMAN) - Adıyaman'da, tütün ekimine getirilen kısıtlamalardan sonra devletin teşvikleriyle badem üretmeye başlayan çiftçiler, şu anda büyük bir kriz yaşıyor. Ekonomik zorlukların yanı sıra, ithal bademin piyasada yarattığı baskı nedeniyle ağaçlarını sökme kararı aldıklarını dile getiriyorlar.
Adıyaman, Türkiye'nin önemli badem üretim bölgelerinden biri konumunda. Tütün üretiminde kısıtlamalar uygulanmasının ardından, çiftçilere alternatif olarak badem yetiştirmeleri önerilmişti. Bu bağlamda, binlerce dönüm alanda badem üretimine geçilmişti. Tarım Bakanlığı'nın sağladığı desteklerle badem, Adıyaman ekonomisi için kritik bir ürün haline gelmişti.
Fakat son zamanlardaki ekonomik gelişmeler, ABD'den gelen bademe uygulanan sıfır gümrük vergisi, TARSİM'in zirai don ile ilgili zarar değerlendirmeleri ve kamu alım politikalarında yaşanan belirsizlikler, badem üreticilerini ağaçlarını sökme aşamasına getirdi.
İlk olarak 20 ila 30 bin dönüm bademlik alanın söküldüğü belirtilirken, bu sayının 108 bin dönüme kadar yükselebileceği ifade ediliyor.
Badem üreticisinin gözünden durum
Badem yetiştiricisi Emre Vural, ANKA Haber Ajansı'na yaptığı açıklamada, 2015 yılında diktiği bir badem ağacını göstererek, sıkıntılarını dile getirdi:
"Bu badem ağacı 10 yıldır çok büyük emeklerle bu hale gelmiştir. İlk 5 yılı sadece ve sadece emek istiyor. Çiftçi 5 yıl sonra tarlaya diktiği ağaçtan ürününü yavaş yavaş alıyor. Türkiye'de bademle özdeşleştik. Badem eşittir Adıyaman, Adıyaman eşittir badem. Fakat bu yıl özellikle bu sene binlerce dönüm yüz binlerce ağacımız sökülüyor. Ve önümüzdeki yıl bu gördüğümüz ağaç ve ağaçlar belki de bir fırının odun malzemesi olarak kullanılacak.
Çiftçinin en büyük problemi ithal bademdir. İthal bademin vergilerinin hemen hemen sıfıra indirilmesidir. Girdilerin çok yüksek olduğu böyle bir dönemde çiftçi üretimden soğudu ve çiftçi üretim yapamıyor. Badem yok pahasına gidiyor. Çiftçi bu ağaçları buralara dikerken devletten yüzde 50 hibeler aldı, destekler aldı. Fakat şu an bu ürün para etmiyor. Bu ürünün önündeki en büyük engel ithal bademdir ve devletin çiftçilik politikasıdır. Çiftçilik politikalarının derhal değiştirilmesi lazım. Halkımız ve çiftçimiz hiçbir sorununu dile getiremiyor.
Biz buradan yetkililere sesleniyoruz. Sadece son bir ay içinde Adıyaman genelinde belki 10 bin dönüm ağaç söküldü. 10 bin dönüm çok büyük bir rakamdır ve bunun gerçek adı katliamdır. Bütün yetkililere sesleniyoruz. Lütfen buna derhal müdahale edilsin. Çiftçi desteklensin. Hiç kimsenin ürünü ve ağacı heba olmasın. Lütfen ağaçlar melek olmasın. Ağaçlar yerinde dursun."
