Urartular başta olmak üzere Ahlatşahlar, Eyyubiler, İlhanlılar, Anadolu Selçukluları, Akkoyunlular ve Osmanlı İmparatorluğu dönemlerinde yerleşim yeri olarak kullanılan Van Kalesi'nin güneyindeki Eski Van Şehri'nde yapılan kazılarda geçmiş dönemlere ait izlere ulaşılıyor.
Kültür ve Turizm Bakanlığının izniyle Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi (YYÜ) Sanat Tarihi Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Gülsen Baş Terzioğlu'nun başkanlığında 2022'de başlatılan kazılarda, aralarında sanat tarihçi, tarihçi ve arkeologların bulunduğu 20 kişilik uzman ekip görev yapıyor.
Şu ana kadar gerçekleştirilen kazılarda, alandaki yapılar arasında bağlantıyı sağlayan yeni bir yol, güney sura ait burç kalıntıları, Osmanlı dönemine ait pazar yeri, 150 yıllık Osmanlı kışlası, yanmış evrak ve kumaş parçaları, sırlı ve sırsız seramikler, cam bilezik parçaları, boncuklar, bronz sikkeler ve tütün lüleleri bulundu.
Kazı çalışmalarında son olarak yaklaşık üç ay önce tespit edilen, Osmanlı kışlasının güney surlarla birleştiği noktada "oyun taşı"na rastlandı.
Tarihi yapıların tüm yönleriyle ayağa kaldırılarak turizme kazandırılmasının hedeflendiği alanda, Ulu Cami, Kızıl Minareli Cami, Abbas Ağa Camisi, Hüsrev Paşa Hanı, Miri Ambar ve güney surlarda da restorasyon çalışmaları sürüyor.
"DOKUZ TAŞ" OYNAMIŞLAR
Kazılarda son olarak strateji oyunlarının oynandığı taş bulduklarını ifade eden Terzioğlu, şu bilgileri verdi:
"Kazı çalışmalarında ilginç buluntulardan biri de kışlanın güney surlara bitişik bir noktasında ortaya çıkardığımız bir oyun taşı oldu. Bu taş, tarih boyunca Anadolu'dan Orta Çağ Avrupa'sına, Antik Mısır'dan Mezopotamya ve Roma'ya kadar çok geniş bir coğrafyada görülen ve milattan önce 2000'li yıllara kadar izleri sürülebilen 'dokuz taş' oyununa ait. Osmanlı kışlasında böyle bir oyun taşının bulunması, burada talim gören askerlerin stratejik ve taktik becerilerini geliştirmek amacıyla bu oyunu kullanmış olabileceklerini gösteriyor. Bu yönüyle de son derece kıymetli bir bulgu niteliğinde. Anadolu'nun yanı sıra dünyanın pek çok farklı bölgesinde bu oyunun ahşap ya da taş levhalar üzerine çizilmiş benzer örnekleri bulunuyor. Tespit ettiğimiz oyun taşı iç içe geçmiş üç dikdörtgenden oluşuyor ve bu dikdörtgenlerin eksenleri düz çizgilerle birbirine bağlanmış durumda. Tarihsel kayıtlardan, bu oyunun yüzyıllar boyunca stratejik ve taktik düşünme becerilerini geliştirmek amacıyla kullanıldığı biliniyor. Oyun taşının kışlada bulunmuş olması bu açıdan oldukça önemli."
